Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde tüm nörolojik hastalıklar uzman hekimler tarafından değerlendirilmekte, gerek görüldüğünde hastalar yatırılarak incelenmekte ve tedavileri düzenlenmektedir. Alzheimer Hastalığı, Epilepsi, Migren, Parkinson hastalığı, Multipl Skleroz, Beyin damar hastalıkları (İnme), Kas hastalıkları, Uyku bozuklukları, Baş dönmesi, Nöropatiler gibi nörolojik hastalıklarda tanı ve tedavi hizmeti verilmektedir.
Nöroloji Nedir, Hangi Hastalıklara Bakar?
Nöroloji, sinir sistemi fizyolojisi ve hastalıkları ile ilgilenen tıp dalıdır. Beyin, omurilik, periferik sinirler ve kasları inceleyerek, bu yapıların fonksiyonlarını anlamaya, nörolojik hastalıkları tanımaya ve tedavi etmeye odaklanır.
1. Epilepsi
Epilepsi, tekrarlayan nöbetlere neden olan bir nörolojik bozukluktur. Bilinç kaybı, kas seğirmeleri, duyusal değişiklikler, görsel- işitsel hallüsinasyonlar, kollarda ve bacaklarda istemsiz atmalar ile belirtilere neden olabilmektedir. Tanısı için labaratuvar, görüntüleme ve elektroensefalografi (EEG ) tetkiklerinden faydanılmaktadır. Tedavide antiepileptik ilaçlar, diyet değişiklikleri ve uygun hastalarda epilepsi cerrahisi uygulanabilmektedir.
2. Migren
Genellikle tek taraflı baş ağrısı atakları ile karakterize bir hastalıktır. Şiddetli baş ağrısına mide bulantısı, kusma, ışık ve sese hassasiyet gibi bulgular eşlik edebilmektedir. Atakların günlük yaşam aktivitlerini olumsuz etkilemesi nedeniyle tedavisi önem taşımaktadır. Tedavide ataklarda ağrı kesiciler, migrene özgü atak ilaçları kullanılmaktadır. Atak önleyici koruyucu tedaviler, botulinum toksin uygulaması, migren aşısı ve yaşam tarzı değişiklikleri ile atak sıklığının azaltılması hedeflenmektedir.
3. Parkinson Hastalığı:
Hareket kontrolünü etkileyen ilerleyici bir nörolojik bozukluktur. İstemsiz titreme, kaslarda katılık, hareketlerde yavaşlama gibi belirtiler ile seyredebilmektedir. Labaratuvar ve görüntüleme yöntemlerinden yararlanılarak nörolojik muayene ile tanı konulabilmektedir. Tedavide ilaçlar, fiziksel terapi ve cerrahi müdahale (beyin pili) uygulanabilmektedir.
4. Alzheimer Hastalığı:
Özellikle yakın zamanlı bellek kaybı ile başlıyan ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. Belirtileri arasında bellek bozukluğu, kelime bulmada güçlük, davranış değişiklikleri ve günlük işlerini yapmakta zorluk bulunmaktadır. Tanısı labaratuvar, görüntüleme, nöropsikolojik testlerden yararlanılarak yapılabilmektedir. Tedavide ilaçlar, bilişsel terapi ve destekleyici bakım önem taşımaktadır.
5. Multiple Skleroz (MS) ve diğer demyelinizan hastalıklar:
Bağışıklık sistemi tarafından sinir hücrelerine saldırılan bir hastalık olup sıklıkla ataklarla seyreder. Nörolojik bozukluğun atak olarak tanılanabilmesi için 24 saatten uzun sürmesi gerekir. Genellikle genç erişkinlerde ortaya çıkan bu hastalıkta yorgunluk, kas zayıflığı, koordinasyon bozuklukları, bir gözde görme kaybı gibi belirtiler izlenebilmektedir. Tedavisinde atak önleyici ilaçlar, atağa özgü tedaviler (plazmaferez, kortikosteroid), fizik tedavi, rehabilitasyon önem taşımaktadır.
6. Felç (İnme):
Beyin kan akışının kesilmesi veya beyin kanaması sonucu oluşan beyin hücrelerindeki hasar nedeniyle inme hastalığı ortaya çıkabilmektedir. Belirtileri arasında ani başlangıçlı ağızda kayma, bir taraf kol ve bacakta kas gücü kaybı, konuşma bozuklukları, çift görme, yutma güçlüğü yer alır. Tedavide acil müdahale, rehabilitasyon, kan pıhtısı önleyici ilaçlar, risk faktörlerinin kontrol altına alınması önem taşımaktadır.
8. Guillain-Barré Sendromu:
Periferik sinirlerde iltihaplanma ile karakterize bir hastalıktır. Sıklıkla öncesinde geçirilen enfeksiyon sonrası, vücuttaki bağışıklık sistemi hücrelerinin sinir hücrelerine saldırısı ile ortaya çıkmaktadır. Bacaklarda ani başlayan kas zayıflığı, his kaybı, zamanla bu belirtilerin diğer kaslara yayılması, ilerleyen vakalarda solunum sıkıntısı ile karakterizedir. Tedavide İntravenöz immunoglobulin, plazma değişimi, destekleyici bakım uygulanmaktadır.
9. Myastenia Gravis:
Kasların kasılma aktivitesinde bozukluğa neden olan sinir kas kavşağı hastalığıdır. Kas güçsüzlüğü, yorgunluk, çift görme, yutma güçlüğü, göz kapağında düşme ile seyredebilmektedir. Tanısında labaratuvar testleri, görüntülemeler ve sinir uyarım testleri önem taşımaktadır. Tedavide bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar, kortikosteroidler, antikolinesteraz ilaçları kullanılmaktadır.
10. Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS):
Omurilikte kaslara giden sinirlerin başladığı sinir hücrelerini etkileyen ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. İlerleyici kas zayıflığı, kaslarda istemsiz seyirmeler, zamanla kaslarda erime, konuşma ve yutma güçlükleri görülebilmektedir. Tanısında labaratuvar testleri, görüntüleme tetkikleri ve elektromyelografi (EMG) önem taşımaktadır.Tedavide destekleyici bakım, rehabilitasyon, semptomatik tedaviler kullanılmaktadır.
11. Huzursuz Bacaklar Sendromu:
Bacaklarda özellikle geceleri istirahat halinde iken olan rahatsızlık hissi ve hareket ettirme ihtiyacı ile karakterizedir.Yatağa yattıktan sonra bacaklarda karıncalanma, uyuşma, kaşıntı veya yanma, rahatsızlık hissi tipik bulgularıdır. Tedavisinde çeşitli ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri, fiziksel aktivite önem taşımaktadır.
12. Narkolepsi:
Ani uykuya dalma, ani bir neşe veya korku ile dizlerinin bağı çözülme hali ve diğer uyku bozuklukları ile karakterize bir hastalıktır. Gündüz aşırı uykulu olma, uyku atakları, halüsinasyonlar izlenebilmektedir.Tanısında uyku testi ( polisomnografi ) kullanılmaktadır. Tedavide uyanıklığı artırıcı ilaçlar, antidepresanlar, uyku düzeni düzenlemeleri önem taşımaktadır.
Nöroloji Bölümünde Hangi Tanı Yöntemleri Kullanılır?
1. Elektroensefalogram (EEG):
Açıklama:EEG, beyin elektrik aktivitesini ölçen ve girişimsel olmayan bir testtir. Elektrotlar, kişinin kafa derisine yerleştirilir ve beyin dalgalarının aktivitesi kaydedilir. Bu test, epileptik aktivite, nöbetlerin tipi ve uyku bozuklukları gibi durumların değerlendirilmesinde kullanılır. Kliniğimizde Elektroensefalografi (EEG) kayıtları videolu EEG cihazı ile yapılmakta, erişkinler ve yedi yaş üzeri çocuk hastalar değerlendirilmektedir. Video monitorizasyonlu EEG hastanın çekim sırasındaki görüntülerin kayıt edilmesine ve EEG dalgalarıyla birlikte değerlendirilmesine olanak sağlamaktadır. Böylelikle hasta tarafından önemsenmeyebilen dalma ve sıçrama gibi ancak nöbet olan durumlar da kolaylıkla saptanabilmektedir.
2. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG):
Açıklama:MRG, yüksek manyetik alanlar ve radyo dalgalarını kullanarak detaylı, kesitsel görüntüler elde etmeyi sağlayan bir görüntüleme tekniğidir. Beyin, omurilik, sinir lifleri ve diğer yapılar incelenir. Tümörler, iltihaplanma, vasküler anormallikler ve dejeneratif durumlar gibi birçok nörolojik durumun tanısında kullanılır.
3. Bilgisayarlı Tomografi (BT):
Açıklama:BT, X-ışınları kullanarak vücudun çeşitli kesitlerini görüntüleyen bir tekniktir. Nörolojide, beyin ve omurilikteki lezyonları, kanamaları, tümörleri ve diğer anormallikleri göstermede kullanılır.
4. Nöromüsküler Elektromiyografi (EMG) ve Sinir İletim Testleri:
Açıklama:EMG, kaslardaki elektrik aktivitesini ölçen bir testtir. İğne elektrotlar kullanılarak kaslara yerleştirilir. Sinir iletim testleri ise sinir liflerinin iletim hızını değerlendirir. Bu testler, sinir hasarı, kas hastalıkları ve nöromüsküler bozuklukların tanısında kullanılır.
5. Lomber Ponksiyon (Beyin Omurilik Sıvısı Analizi):
Açıklama:Lomber ponksiyon, omurga bölgesine ince bir iğne ile girilerek beyin omurilik sıvısı (beyin-omurilik sıvısı) örneği alınmasını içerir. Bu örnek, enfeksiyonlar, kanamalar ve diğer nörolojik sorunların değerlendirilmesinde kullanılır. Ayrıca bu tetkik Normal Basınçlı Hidrosefali ve Multipl Skleroz gibi hastalıklar için de tanısal değer taşır.
6. Doppler Ultrasonografi:
Açıklama:Doppler ultrasonografi, kan akışını değerlendirmek için ses dalgalarını kullanır. Beyin ve boyundaki damarlar üzerindeki tıkanıklıkları veya daralmaları belirlemede kullanılır.
7. Polisomnografi:
Açıklama:Polisomnografi, uyku sırasında çeşitli vücut fonksiyonlarını kaydeden bir tür uyku testidir. Bu test, kişinin uyku düzenini ve kalitesini değerlendirmek, uyku bozukluklarını tanımlamak ve tedavi planlamak için kullanılır. Polisomnografi bir uyku laboratuvarında yapılır ve bir gece boyunca süren bir izleme sürecini içerir
8. Spektroskopi:
Açıklama:Spektroskopi, MRG ile birleştirilerek kullanılan bir tekniktir. Beyin dokusundaki kimyasal bileşenleri ölçer ve bu sayede tümörlerin ve diğer anormalliklerin belirlenmesine yardımcı olur.
9. Nöropsikiyatrik Testler:
Açıklama:Bu testler unutkanlık başta olmak üzere dikkat eksikliği, anksiyete, depresyon gibi şikayetlerin daha detaylı değerlendirilmesinde kullanılır. Bu testler, uzman bir psikolog eşliğinde gerçekleştirilir.
Nörolojik Muayene Nasıl Yapılır?
Nörolojik muayene, bir hastanın sinir sistemi fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilen bir muayene türüdür. Nörolojik muayenenin ilk aşaması hastadan detaylı öykü alınmasıdır. Hastanı şikayetleri, bilinen hastalıkları, aile öyküsü detaylı olarak sorgulanır. Sonrasında muayeneye bilinç durumunun değerlendirilmesi ile devam edilir. Bu aşamada hastanın çevresi ile ilgili farkındalığı, zaman, yer ve kişi oryantasyonu ve verilen komutları yerine getirebilme seviyesi değerlendirilir. Bu aşamanın ardından hastanın bazı sorulara cevap vermesi veya bazı cümleleri tekrar etmesi istenerek konuşma hızı, içeriği ve artikülasyonu muayene edilir. Göz hareketleri, mimik kasları, yutma fonksiyonları, görme keskinliği, koku ve tat duyuları muayeneleri gerçekleştirilerek kranial sinirler kontrol edilmiş olur. Hekim hastanın kendisine direnç göstermesini isteyerek belirli kas gruplarının gücünü tayin eder ve bu kasların koordinasyonunu değerlendirir. Refleks çekici kullanılarak triceps, biceps, patella ve aşil derin tendon refleksleri değerlendirilir. Diapozon ve bir nesne yardımı ile dokunma, ağrı, sıcaklık ve titreşim gibi duyuların muayenesi yapılır Özellikle dengeden sorumlu olan beyincik değerlendirmesinde parmak-burun testi, diz-topuk testi, yürüyüş gözlemi gibi muayene teknikleri kullanılır.