Uyku Problemi

Uyku Nedir?

İnsanlar, uyuduğu süre boyunca mental ve fiziksel olarak bir yenilenme sürecine girer. Tüm bu fonksiyonlar, biz uyurken yenilenir. Bu yüzden de düzenli uyku çok önemlidir. Bu düzeni oluşturan faktör ise biyolojik saatimizdir.

Biyolojik saatimiz, bizlerin gün içinde uyku düzenini ve ritmini belirler. Bunu da kafasına göre değil, gözlerimizin algıladığı gün ışığı seviyesine göre yapar. İdeal uyku süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte 4-11 saat arasında değişmektedir. Yetişkin kişilerde bu süre ortalama 7-8 saattir. Çocuklarda bu süre 12-14 saate kadar çıkabilmektedir.

Ancak bu süre de çocuktan çocuğa değişkenlik gösterir.

Uykusuzluk Nedir?

Uykunun ne demek olduğunu ve neden ihtiyacımız olduğunu öğrendik. Şimdi gelelim uykusuzluğa, yani insomni’ye. Uykusuzluk problemi depresyon, alkol ve madde kullanımı, panik bozukluklar, uyku için uygun saatlerin tercih edilmemesi, yatmadan önce aşırı yeme ve içme, uyku öncesi aşırı çay ve kahve tüketimi, husursuz bacak sendromu; yatağın TV izleme, yazı yazma, cep telefonuyla uğraşma gibi uyku dışı amaçlarla kullanılması sonucunda ortaya çıkmaktadır.

Bu durum da kişide daha fazla depresyona, yorgun hissetmeye, dikkat eksikliğine, konsantrasyon güçlüğü kaynaklı aşırı sinire, obezite riskine, işte performans düşüklüğüne, bağışıklık sisteminde zayıflığa ve yüksek tansiyon gibi hastalıklara sebep olabilmektedir.

Bebeklerde Uyku Problemi

Yeni doğan bebeklerin uyku süresi günde toplam 12-16 saat arasındadır. 2 yaşına kadar bu süre 13-14 arasında olur. Günlük toplam uyku süresinin 2-3 saati kadarını da gündüz uykusunda geçirirler.

Bu dönemde bebeklerin uykularının çok düzenli olması beklenmemelidir.

Peki, bebeklerde uyku düzeni nasıl olmalıdır?

2-3 aylık bebeklerin 3-4 saat aralıksız uyuması normaldir. 

Ebeveynlerinin 3-4 saatin ardından beslemek için bebeklerini uyandırması gerekir. 4 aydan sonra bebeklerin gündüz uykusunda azalma olur. Gece uykuları ise daha az bölünür.

Anne-babalar, bebeklerinin rahat uyuması için şunları yapabilir:

• Bebeğin uyuduğu odanın mümkün olduğunca karartılması
• Hafif bir müzik dinletilmesi veya masal okunması
• Badem, papatya veya lavanta yağıyla bebeğe masaj yapılması
• Uyumadan önce ılık bir banyo yaptırılması
• Emerek uykuya dalmasının engellenmesi

Çocuklarda Uyku Problemi

Gece Terörü 

3-10 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Non-rem evresinde yani uykuya daldıktan hemen sonra ortaya çıkan bir durumdur. Çocuk, çığlık atarak uyanır ve korkmuş şekilde etrafına bakar. Ayrıca çocukta aşırı ajitasyon, ağlama ve saldırganlık görülebilir. Çocuk, bu davranışlarını sabah hatırlamayabilir.

Parasomnia

Uykuda yürüme, diş gıcırdatma, kafa vurma, konuşma, gece terörü, kabuslar ve yatak ıslatma gibi istem dışı davranış örüntülerinin çocuklarda görülmesidir.

Kabus Görme

Genellikle 4-6 yaş arasında görülür. Görülen kabus oldukça korkunç ve çok ayrıntılı olur. Çoğunlukla çocuk uyandıktan sonra etrafını tanıyıp uykusuna döner.

Hamilelikte Uyku Problemi

Gebelik sürecinde kadınların duygusal ve fiziksel değişimleri çok yoğun yaşanır. Bu durum da uyku bozukluklarına yol açabilmektedir.

Peki, hamilelik sürecinde uyku problemi neden yaşanır?

• Hamilelikte özellikle ilk 3 ay salgılanan progesteron hormonu halsizlik ve uykusuzluğa yol açabilmektedir.
• Vücutta eskisine göre çok daha fazla sıvı birikir. Bu da daha çok idrara çıkma isteği uyandırır. Geceleri bu yüzden sık sık uykudan uyanma durumu yaşanabilir.
• Gebelik sürecinde göğüs bölgesi her gün biraz daha hassaslaşır. Uykuda dönerken göğüs bölgesinde rahatsızlık hissedilebilir. Bu da annenin uykusundan uyanmasına yol açabilir.

Ne yapmalı?

• Gebelik sürecinde uyku kalitesini artırmanın birkaç yolu bulunmaktadır.
• Sıvı tüketimini gündüz daha çok gündüz saatlerinde yapmak.
• Uykuda sol tarafa yatmak. Bu hem annenin hem de bebeğin kan dolaşımını kolaylaştıracaktır.
• Bacakların arasına, karna veya sırta destek yastıklarının koyulması.

Uyku Bozuklukları için Hangi Bölüme Gidilmeli?

Uyku bozukluklarının ardında pek çok sebep olabilmektedir. Bunun için öncelikle uyku bozukluğuna neyin sebep olduğunun bulunması gerekir.

Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri’nin deneyimli uyku bozukluğu uzmanlarından birisine görünmeleri, en doğrusu olacaktır. Hastaya konulan tanıya göre tedavi Maltepe Üniversitesi Hastaneleri Uyku Bozuklukları Merkezi’nde veya hastanın evinde yapılabilmektedir.