Uçuk Neden Çıkar? Uçuk Nasıl Geçer?

Uçuk Neden Çıkar? Uçuk Nasıl Geçer?

Uçuk, Herpes simpleks isimli virüsün sebebiyet verdiği bir tür viral virüstür. Çoğunlukla ağız çevresinde görülür. Bunun yanı sıra cinsel organlarda da görülme ihtimali mevcuttur. İltihaplı yaralar ve kabarcıklarla karakterize edilir. Uçuğun kesin bir tedavi bulunmaz. Bir kere virüsün vücuda alınması, virüsün ömür boyu vücutta kalmasına neden olur. Bu nedenle çeşitli dönemlerde uçuğun tekrar tekrar ortaya çıktığını belirtmek mümkündür.

Vücudun çeşitli bölgeleri ve dudak kenarında uçuk görülebilmekte olup çeşitli semptomlar ile uçuk kendisini belli edebilir. Bu semptomlar arasında ateş, boğaz ağrısı, kas ağrıları, baş ağrısı, dudak ya da etrafındaki deride kaşınma yer alır. Semptomlardan herhangi bir tanesini gözlemlemeniz durumunda dahiliye uzmanınıza görünmeniz faydalı olacaktır.   

Uçuk (Herpes Simpleks) Nedir?

Uçuk, daha çok dudak çevresinde görülen viral cilt enfeksiyonudur. Herpes simpleks virüsünün neden olduğu enfeksiyon; diş etlerinde, dilde, yanak iç kısımlarında ağrılı yarala neden olabilir. Nadir olarak görülmekle birlikte kas ağrıları ve ateş gibi semptomlar da ortaya çıkabilir.

Herpes simpleks virüsünün vücuda alınmasından itibaren birincil enfeksiyon, dönem ve nüks olmak üzere 3 aşamada virüsün kendisini gösterdiğini ifade etmek mümkündür. Birincil enfeksiyon döneminde virüs cilde ya da mukoza zarına girer. Ardından çoğalır. Bu adımda kişi, enfeksiyonun oluşacağını hissetmeyebilir.

Pasif dönem aşamasında, enfekte olmuş bölgeden omurgada yer alan sinir dokusuna geçer. Bölgede tekrar üreyerek pasif hale geçer. Nüks, yani son aşamada ise fiziksel stres ya da duygusal stres gibi durumlarda virüsün yeniden aktif hale geldiği görülür. Böylelikle yeni yaralar ortaya çıkar. 

Uçuk Neden Çıkar?

Uçuğun ortaya çıkmasının temel nedeni herpes simpleks virüsüdür. Vücuda giren virüs, sinir hücrelerinde pasif bir şekilde bekler. Stres, bağışıklık sisteminin zayıflaması, hormon değişiklikleri gibi faktörler; virüsün tekrar aktif hale gelmesine neden olur. Dolayısıyla genital bölgede uçuk, dudakta uçuk nedenleri genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Herpes simpleks virüsü
• Aşırı güneş ışığına maruz kalma
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması
• Dudak yaralanmaları
• Stres
• Hastalık ve yorgunluk

Özellikle sık tekrarlayan uçukların nedenleri bağışıklık sistemi düşüklüğüdür. Bu nedenle doğru beslenme ve diyet son derece önemlidir. Bunun yanı sıra yoğun bir şekilde stres altında kalmak da enfeksiyonun ortaya çıkmasına neden olabilir. Dolayısıyla bağışıklık sistemini güçlendirmek ve stresten uzak kalmak, enfeksiyonun önlenmesini sağlayabilir. 

Uçuk Virüsü Türleri Nelerdir?

Uçuk virüsünün çeşitli türleri mevcuttur. Genel olarak 3 farklı başlık altında değerlendirilebilirler. Bu başlıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

HSV 1: Ağız, dudak ve burun bölgesinde enfeksiyon oluşumuna sebebiyet verir. Ağız yoluyla bulaşır.

HSV 2: Genital bölgede enfeksiyonun oluşmasına neden olur. Vajinada uçuk görülüyorsa buna neden olan virüs HSV 2’dir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon, cinsel birliktelik sırasında ağrılı yaralara sebep olabilir.

HSV 3: Bu virüs Zona olarak adlandırılan rahatsızlığa sebep olur. Kızarıklık ve iğne batması şeklinde hissedilmekte olup diğerlerinden çok daha keskin ağrıları ortaya çıkarır.

Uçuk virüsü türlerinin her biri, vücudun farklı bölgelerinde enfeksiyonların görülmesine neden olur. HSV 1 ve HSV 2 virüsleri kalıcıdır. Bu nedenle özellikle hormonal değişiklikler ve stres gibi durumlarda aktif hale gelir. 

Uçuk Belirtileri Nelerdir?

Dudak içi uçuk ve genital uçuk çeşitli semptomlarla karakterize edilir. Bu semptomlar, tanı aşamasında yardımcıdır. Enfeksiyonu düşündüren ve sıklıkla görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Kas ağrısı
• Deride su toplanması, kaşıntı ve ateş yükselmesi
• Dudaklar ve ağızda tahriş olma şikayeti
• Dudaklar, diş etlerinde su dolu kabarcıklar ve kızarıklıkların görülmesi

Enfeksiyonun belirtileri çoğunlukla enfeksiyondan 4-7 gün sonra görülür. Yaralar ilk olarak bir ya da iki gün sonra patlayan içi sıvı dolu kabarcıklar şeklinde ortaya çıkar. Birkaç gün sonrasında ise yaralar kabuk oluşturur. Çok hızlı bir şekilde yayılabildiği için semptomların görülmesi halinde doktor kontrolüne gidilmesi oldukça önemlidir. 

Uçuk Virüsü Nasıl Bulaşır?

Uçuk virüsü farklı yollarla bulaşabilir. Aynı havlunun kullanılması, öpüşme, cinsel ilişki; bulaş yolları arasında yer alır. Bu nedenle enfeksiyonun görüldüğü kişilerin bu konuda dikkatli olması son derece önemlidir. 

Uçuk Virüsü Risk Faktörleri Nelerdir?

Uçuk virüsü için bazı durumlar risk faktörleri arasında yer alır. Dolayısıyla risk faktörleri, enfeksiyonun görülme ihtimalini arttırır. Genel olarak risk faktörleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Yaşın ilerlemesi
• Cinsel parter sayısında artış görülmesi
• Eğitim seviyesinin düşük olması
• Erkek eşcinsel faaliyet
• Kadın olma

Son olarak HIV enfeksiyonu da risk faktörleri arasında yer alır. Ayrıca güneş ışığı da enfeksiyon öyküsü bulunan kişilerde uçuk riskini arttırabilir. Her bir risk faktörü, enfeksiyonun görülme oranını arttırdığı için son derece önemlidir.

Uçuk Tanısı Nasıl Konulur?

Uçuk tanısının doğru bir şekilde konulabilmesi, tedavi aşamasına bir an önce geçilmesini destekler. Bu nedenle tanının konulabilmesi için muayene ve birtakım testlerin yapılması gerekebilir. Ağız içi uçuk başta olmak üzere vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkan enfeksiyonun tanısının konulabilmesi için klinik bulgulara gereksinim duyulur. Sulu ve hemen kabuklanan kaşıntı ya da yangılı içi su dolu kesecikler, tanı aşamasında incelenebilen klinik bulgular arasında yer alır. Bunun yanı sıra yaradan sürüntü ile yapılan kültür çalışmaları laboratuvar testleri arasında yer almakta olup gerekli hallerde tercih edilir.

Bunların yanı sıra sitolojik tanıda ise HSV Tip1 ve Tip2’ye karşı oluşmuş antikorların varlığının düşünülmesi gerekir. Öte yandan PCR ayırıcı tanıda fix ilaç alerjileri ve travma ile temas alerjileri düşünülmelidir. 

Uçuğa Ne İyi Gelir & Uçuk Nasıl Geçer?

Uçuk tanısının konulmasının ardından uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi gerekir. Bu yöntemler, enfeksiyonun neden olduğu semptomların giderilebilmesi bakımından önemlidir. Sıklıkla dudakta görülen uçuk için çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur.

Asiklovir, penciclovir, valasiklovir içeriğine sahip antiviral uçuk kremi tercih edilebilecek yöntemler arasında yer alır. Bunun yanı sıra belirtilen içeriklere sahip ilaçların da doktor tarafından tavsiye edilen yöntemlerden bir tanesi olduğunu belirtmek mümkündür. Uçuğa iyi gelen kremler ve ilaçların yanı sıra çeşitli doğal yöntemler de kullanılabilir. Bu tür doğal yöntemler genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• E ve C vitamini içeren besinler, enfeksiyonun azalmasında destekleyicidir. Cildin rahatlamasını sağlayan bu tür besin maddeleri, ağrıların giderilmesini de sağlayabilir.
• Çördük yağı, nane yağı, kekik yağı başta olmak üzere çeşitli uçucu yağlar; enfeksiyona neden olan virüsün giderilmesine katkıda bulunabilir. Ayrıca virüslerin çoğalmasını da engelleyici özelliğe sahiptir.
• Yoğurt ve lahana turşusu başta olmak üzere çeşitli probiyotik içeren besin maddeleri, bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlar. Bu ise enfeksiyon riskinin azalmasını destekler.

Bunların yanı sıra virüsten korunmanın çeşitli yöntemleri mevcuttur. Virüsün tam bir tedavisi bulunmadığı için virüse yakalanmamak için birtakım önlemlerin alınması gerekir. Bu önlemler ise genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Yabancılarla temastan kaçınmak
• Bağışıklık sistemini güçlendirmek
• Virüs alındığı düşünülen kişinin uyarılması
• El ile temastan uzak durmak

Enfeksiyon belirtilerini gözlemlemeniz halinde doktorlarımız arasında yer alan uzmanlarımızdan randevu alabilir, uzman doktor kontrolüne başvurabilirsiniz. Enfeksiyon görülmesi halinde uygun tanı ve tedavi yöntemleriyle belirtilerin azaltılmasını destekleyebilirsiniz.