İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?

İdrar yolu enfeksiyonu, E.coli başta olmak üzere çeşitli bakterilerin neden olduğu ve böbrekler, mesane ile üriner sistem ve vücudun farklı yerlerinde görülebilen enfeksiyon türüdür. İdrar yolu, temel olarak idrarın geçtiği vücut bölgelerini ifade eden bir kavramdır. Böbrek, idrar borusu olarak da bilinen üreterler ve mesane ile üretra; idrar yolunu oluşturulan bölgelerdir. Bu bölgelerin herhangi birinde enfeksiyonun ortaya çıkması, idrar yolu enfeksiyonu olarak tanımlanan hastalığa sebebiyet verir.

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri, hastalığın çok daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bu nedenle ortaya çıkan belirtilerin yakından takip edilmesi gerekir. Sık idrara çıkma, ateş, yorgunluk başta olmak üzere çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir. Bu tür semptomların görülmesi halinde üroloji tıbbi biriminde yer alan uzman doktorlardan randevu alabilir, idrar yolu enfeksiyonunun teşhis edilmesini sağlayabilirsiniz. Teşhis uygulamaları sonrasında tanısı konulan hastalık için doğru tedavi yöntemlerinin tercih edilmesi, enfeksiyonun giderilmesini olanaklı hale getirebilir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonu Türleri Nelerdir?

İdrar yolu enfeksiyonu çeşitli türlere sahiptir. Genel olarak idrar yolu enfeksiyonu türleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Sistit: Mesanede enfeksiyonun oluşması durumunda sistit türü düşünülür. E.coli bakterisi çoğunlukla enfeksiyona neden olan temel nedendir. Kabızlık, yeterince su tüketmemek ve cinsel ilişkide bulunmak gibi çeşitli faktörler bakterinin vücuda girmesine sebebiyet verebilir.
• Üretrit: Mesaneden vücudun dışına idrarı taşıyan tüpte meydana gelen enfeksiyon üretrit olarak adlandırılır.
• Piyelonefrit: Üst idrar yolları veya böbreklerde meydana gelen enfeksiyonlardır. Eğer idrar yollarında anatomik bir bozukluk mevcutsa idrar mesaneden böbreklere kaçabilir. Bu durum, enfeksiyonun oluşmasına sebebiyet verebilir.

Enfeksiyonun görüldüğü bölge, ortaya çıkan semptomların farklılaşmasına neden olabilir. Dolayısıyla hastalığın teşhis ve tedavisinde vücudun hangi bölgesinde enfeksiyon görüldüğü dikkate alınmalıdır. Bunun yanı sıra vücutta görülen semptomlar da hastalığın tedavi edilmesinde önemli bir yere sahiptir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonu Neden Olur?

İdrar yolu enfeksiyonu genellikle bakteri kaynaklıdır. Bakterinin yanı sıra farklı mikroorganizmaların da enfeksiyonun ortaya çıkmasında temel etkenler arasında yer aldığını belirtmek mümkündür. Özellikle sistit türündeki enfeksiyonlara neden olan bakteri türü Escherichia coli ya da E.coli’dir. Bunun yanı sıra farklı türdeki bakterilerin de enfeksiyon oluşumunda pay sahibi olduğu bilinir.

İdrar yolu enfeksiyonu nedenlerinden diğerleri ise şu şekilde özetlenebilir:

• Cinsel ilişkiye girmek, enfeksiyon oluşumuna sebebiyet verebilir. Daha çok kadınlarda, cinsel ilişki esnasında bakteriler idrar yoluna taşınabilir ve enfeksiyona neden olabilir.
• İdrar yolunun temizliği doğru yapılmadığında ya da eksik uygulamalar gerçekleştirildiğinde enfeksiyon ortaya çıkabilir.
• Enfeksiyon oluşumunun nedenlerinden bir diğeri de idrar yolunun anatomik yapısındaki çeşitli anormalliklerdir. Özellikle doğuştan ya da sonradan oluşan anormallikler, enfeksiyon riskinin artış göstermesine neden olabilir.
• İdrarın bilinçsiz bir şekilde uzun süre tutulması, enfeksiyon oluşumunun sık görülen nedenleri arasında yer alır. İdrarın tutulması, bakterilerin idrar yollarında çoğalmasına sebebiyet verebilir.

Bunların yanı sıra bağışıklık sisteminin zayıflaması, gebelik gibi hususların tamamı; idrar yolu iltihabı sorununun ortaya çıkmasına neden olabilir. İdrar yaparken yanma başta olmak üzere çeşitli semptomlarla kendisini belli eden sağlık sorunu, kişinin yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle uzman doktor kontrolüne gidilmesi ve enfeksiyonun nedenleri göz önünde tutularak hastalık teşhisinin gerçekleştirilmesi gerekir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?

İdrar yolu enfeksiyonu belirtileri, hastalığın anlaşılmasını sağlayan hususlar arasında yer alır. Erkeklerde ve kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu belirtileri genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar yaparken ağrı veya yanma
• Kaburgaların alt, arka veya yan bölgesinde ağrı
• Kötü kokulu idrar
• Yorgunluk
• Ateş
• Sıkışıklık hissi olmasına rağmen az miktarda idrar yapmak
• Bulantı ya da kusma
• Özellikle kadınlarda alt karın bölgesinde ağrı
• Koyu renkli, kırmızımsı ya da bulanık idrar

Belirtilen semptomların her biri, idrar yolu enfeksiyonunu düşündürebilir. Bu nedenle herhangi bir belirtinin görülmesi durumunda, teşhis ve tedavi için uzman doktor desteğinin alınması oldukça önemlidir. 

İdrar Yolları Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?

İdrar yolu enfeksiyonu tedavisi için ilk olarak hastalığın teşhis edilmiş olması gerekir. Bu nedenle tedavi öncesinde teşhis uygulamaları gerçekleştirilmelidir. Hastalığın tanısının konulabilmesi için kullanılabilecek yöntemler genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar tahlili; mikroplar, savunma hücreleri ve idrar özelliklerini daha iyi anlayabilmek için tercih edilir.
• İdrar kültürü, enfeksiyon oluşumuna neden olan mikrop ya da bakterilerin tespit edilebilmesi için son derece önemlidir.
• İdrar yolunun çok daha ayrıntılı görüntülenebilmesi için bilgisayarlı tomografi kullanılır.
• Sistoskopi, doktor tarafından idrar yolu ile mesanenin iç kısmının incelenmesini ifade eder.
• Böbrek ve mesane ultrasonu, mesane ve böbreklerin büyüklüğü başta olmak üzere birçok hususun detaylı bir şekilde incelenmesidir.
• Belirtilen teşhis yöntemlerinin her biri, hastalık tanısının konulabilmesi adına gereklidir. Bu nedenle gerekli olması halinde teşhis uygulamalarının tamamı kullanılır. Teşhis sonrasında idrar yolu enfeksiyonu tedavisi aşamasına geçilir. Hastanın durumu ve hastalığın şiddetine göre farklı yöntemler tercih edilebilir.
• Mesaneyi tutan basit enfeksiyonlarda genel olarak genital hijyene dikkat etmek ve güne yayarak sıvı alımı gibi önerilerde bulunulur. Bunun yanı sıra kısa süreli antibiyotik tedavisi de uygulanabilir.

Bununla birlikte özellikle kana yayılan ya da böbreği etkileyen enfeksiyonlarda antibiyotik tedavisi çok daha uzun süreli olacaktır. Duruma göre hastanın hastaneye yatırılması da gerekebilir. Ayrıca sıvı desteği ve yüksek doz antibiyotik tedavileri kullanılarak enfeksiyonun giderilmesi sağlanabilir.

Kadınlarda ve erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu kapsamında tercih edilen tedavi yöntemleri ana hatlarıyla şu şekildedir:

• İdrarı tutmaktan kaçınmak
• Bol miktarda su tüketmek
• Sıkı ve oturan kıyafetler giymekten kaçınmak
• Pamuklu iç çamaşırı giymek
• Cinsel ilişki öncesi ve sonrası genital bölgeyi temizlemek
• Tuvalet sonrasında temizliği önden arkaya olacak şekilde yapmak
• Cinsel ilişki sonrasında idrar yapmak
• Hijyenik pedlerin değişimini sık sık yapmak
• Genital bölge temizliğinde sabun kullanımından kaçınmaya özen göstermek

Yukarıdaki gibi öneriler, özellikle enfeksiyon riskinin artmasını engeller. Uzman doktor tarafından genellikle antibiyotik kullanımı önerilir. Gerekli olması halinde hastane yatışı da tercih edilebilir. 

İdrar Yolu Enfeksiyonuna Ne İyi Gelir?

İdrar yolu enfeksiyonu, genellikle hastanın gündelik yaşantısını olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu nedenle özellikle hastalık semptomlarının etkisini azaltmak, hastanın yaşam kalitesini arttırabilir. İdrar yolu enfeksiyonu için çeşitli uygulamalar, enfeksiyonun minimize edilmesini sağlayabilir. Dolayısıyla aşağıdaki gibi sıralanabilen önerilere dikkat etmek son derece önemlidir:

• Özellikle karın bölgesini sıcak tutmak
• Günlük tüketilen su miktarını arttırmak
• Limon suyu veya limonlu su tüketiminde bulunmak
• Dengeli ve sağlıklı beslenme düzenini benimsemek
• Maydanoz başta olmak üzere idrar söktürücü etkisi bulunan besinlerin tüketiminde bulunmak
• C vitamini alımını arttırmak
• İdrarı tutmamak
• Kahve ve alkol tüketimini azaltmak
• Şekersiz kızılcık suyu tüketmek
• Yoğurt ve kefir gibi probiyotik içerikli gıdaların tüketiminde bulunmak
• Kişisel temizliğe özen göstermek

Bu tür önerilerin yanı sıra özellikle soğan suyu kürü, karbonat ve yeşil çay tüketimine ağırlık vermek; enfeksiyonun azaltılabilmesini olumlu yönde etkileyebilir. Kronik idrar yolu enfeksiyonu durumunda da belirtilen öneriler, enfeksiyonun giderilmesini sağlayabilir. Fakat enfeksiyon belirtilerini gözlemlemeniz durumunda doktorlarımız arasında yer alan uzmanlarımızdan randevu talep edebilirsiniz.