Stresin Fiziksel Belirtileri Nelerdir? Vücuda Etkileri

Günlük yaşamın yoğunluğu, iş sorumlulukları ve bireysel zorluklar zaman zaman hepimizi strese sokabilir. Stres, vücudun tehlike algıladığı zaman ortaya koyduğu doğal bir “savaş ya da kaç” tepkisidir. Kısa süreli olduğu zaman odaklanmayı ve enerjiyi artırabilir. Fakat bu durum kronik hale geldiğinde zihinsel sağlığımız kadar fiziksel sağlığımızı da derinden etkileyerek farklı hastalıklar için zemin hazırlar. 

Stres ve Vücut İlişkisi

Vücudumuz, zihnimizde olup bitenlere kayıtsız kalmaz. Stres anında beyin, böbrek üstü bezlerine sinyal göndererek kortizol ve adrenalin gibi hormonların salgılanmasını tetikler. Bu “savaş ya da kaç” tepkisi, kalp atışını hızlandırır, kan basıncını yükseltir ve kasları gerer. Kısa süreli tehlikeler için kritik olan bu mekanizma, sürekli aktif kaldığı zaman vücut üzerinde yoğun bir yıpranmaya sebep olur. Uzun süreli gerginlik, bir dizi fiziksel belirtiyle kendisini göstermeye başlar  ve stres hastalıkları denebilecek çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.

Streste En Sık Görülen Fiziksel Belirtiler

Kronik stres, vücudun sürekli olarak alarm durumunda kalmasına sebep olur. Bu husus, adrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarının sürekli yüksek düzeylerde seyretmesi anlamına gelir. Zaman içerisinde bu hormonal dengesizlik, vücudun farklı sistemlerinde farklı somatik belirtiler ile baş gösterir. Strese bağlı insan vücudunda ortaya çıkan fiziksel sorunlar son derece çeşitlidir ve kişiden kişiye değişik gösterebilir.

En sık görülen fiziksel belirtilerden bazıları da şunlardır:

• Baş ve Kas Ağrıları: Gerilim tipi baş ağrısı ve migren atakları, stresin en bilinen sonuçlarındandır. Boyun, sırt ve omuzlardan sebebi bilinmeyen kas tutulmaları ve ağrılar da sıklıkla yaşanır.
• Sindirim Sistemi Sorunları: Stres, sindirim sistemini direkt etkiler. Şişkinlik, gaz, kramp, ishal ya da kabızlık gibi mide sorunları yaşayabilir. Reflü ve irritabl bağırsak sendromu gibi durumlar stresle tetiklenebilir ya da şiddetlenebilir.
• Cilt Problemler: Strese bağlı cilt hastalıkları son derece yaygındır. Egzama, sedef hastalığı ve akne gibi durumlar şiddetlenebilir. Stresin sebep olduğu cilt hastalıkları içerisinde kurdeşen ve kaşıntı da vardır. 
• Göz Sağlığı: Göz seğirmesi, bulanık görme ya da göz yorgunluğu gibi strese bağlı göz hastalıkları da belirtiler arasında yer alabilir.
• Kalp ve Dolaşım: Çarpıntı, kalp atışlarında hızlanma ve kan basıncında yükselme gibi semptomlar görülebilir. Uzun vadede bu durum, kalp ve damar sağlığı için risk oluşturur.

Bu şikayetler, vücudun yardım çağrısıdır ve altta yatan fiziksel stres durumunun ciddiye alınması gerektiğini gösterir. Dolayısıyla göz ardı etmeyip üzerine düşmek önemlidir. Bu belirtiler, hayat kalitesini önemli oranda düşürerek daha ciddi stres hastalıkları gelişimine sebep olabilir.

Stresin Bağışıklık Sistemine Etkisi

Devamlı olarak stres altında kalmak, vücudun savunma mekanizması olan bağışıklık sistemini düşürür. Kortizol hormonu, uzun süre yüksek kaldığında bağışıklık hücrelerinin etkinliğini baskılar. Bu husus, vücudu enfeksiyonlara, virüslere ve diğer hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirir. Sık sık soğuk algınlığına yakalanmak, yaraların daha geç iyileşmesi ya da enfeksiyonlara yatkınlık, zayıflamış bir bağışık sisteminin işareti olabilir. Stres kaynaklı hastalıklar çoğunlukla bağışıklık sisteminin bu zayıflığından yararlanır. Bu sebeple strese bağlı hastalıklar, yalnızca psikolojik değil, aynı zamanda fizyolojiktir.

Stresi Azaltma Yöntemleri

Stresten oluşan hastalıklar ve belirtilerle başa çıkabilmek adına stresi yönetmeyi öğrenmek ciddi öneme sahiptir. Stresi tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmasa da etkilerini azaltmak adına atılabilecek adımlar vardır. Rutin egzersiz yapmak, dengeli beslenmek, uyku düzenine dikkat etmek, meditasyon ve nefes egzersizleri gibi rahatlama yöntemlerini uygulamak, stresin sebep olacağı hastalıkların riskini azaltmada son derece etkilidir. 

Kendinize vakit ayırmak, hobiler edinmek ve sosyal ilişkileri güçlü tutmak da ruhsal ve bedensel dengeyi korumaya destek olur. Bu hususta Maltepe Üniversitesi Hastanesindeki uzman doktorlarımız, sizlere en uygun teknikleri belirlemede destek olabilir. Böylece stres hastalıkları ile yaşamak zorunda kalmazsınız.

Stres Hastalıklarında Ne Zaman Profesyonel Destek Alınmalı?

Eğer stresin fiziksel belirtileri günlük hayatınızı olumsuz etkilemeye başladıysa, tek başınıza uyguladığınız teknikler yetersiz kalıyorsa ve strese bağlı hastalık belirtileri şiddetleniyorsa profesyonel destek almanın vakti gelmiş demektir. Stres hastalıkları, ihmal edilmemesi gereken ciddi sağlık problemleridir. Bazen stresin tetiklediği yoğun anksiyete ve panik atak nöbetleri, kalp krizi gibi ciddi sağlık problemlerini taklit edebilir.

Bu tarz durumlarda kişiler büyük bir korkuyla Maltepe Üniversitesi Hastanesi acil servis birimine başvurabilmektedir. Vücudunuzun verdiği sinyalleri dinlemek ve altta yatan sebepleri anlamak, doğru tedavi için ilk aşamadır. Psikiyatri bölümü, kronik stres ve buna bağlı gelişen psikolojik ve fiziksel problemlerin yönetiminde profesyonel bir kadro ile yanınızdadır. Stres hastalıkları yönetilebilir ve tedavi edilebilir durumlardır; doğru destekle hem zihinsel hem de bedensel sağlığınıza tekrardan kavuşabilirsiniz.