Sedef Hastalığı Nedir?

Sedef Hastalığı Nedir?

Bir tür otoimmün cilt hastalığı olan sedef hastalığı, cilt hücrelerinin normalden daha fazla çoğalmasına neden olur ve ciltte kabarık ve pullu yaralanmalarla karakterize edilir. Kaliteli yaşantıyı olumsuz etkileyen bu hastalık, ömür boyu sürdüğünden tedavi yöntemleri, genellikle semptomların azaltılmasını hedefler. Psoriasis olarak da bilinen sedef hastalığı, çoğunlukla erken yetişkinlikte kendisini belli eder. Birçok vakada vücudun belirli bölgelerinde hastalık belirtileri ortaya çıkar. Fakat çok daha ağır vakalarda, vücudun pek çok bölgesinin bu durumdan etkilendiğini belirtmek mümkündür.

Hastalık kapsamında, kişinin bağışıklık sisteminde bir tür hata meydana gelir. Bu hata, sağlıklı hücrelerin son derece hızlı bir şekilde yıkılmasına ve yeni hücrelerin oluşturulmasına sebebiyet verir. Fiziksel bulguların takip edilmesi, hastalık semptomlarının azaltılabilmesi için gerekli bir adımdır. Bunun yanı sıra hastaların psikolojisinin sistemli bir şekilde takip edilmesi oldukça önemlidir. Çünkü hastalığın psikolojik etkileri de mevcuttur. Hastalık tedavisi dahilinde kişinin semptomları gördüğü ilk anlardan itibaren bir cildiye uzmanına görünmesi faydalı olacaktır.

Sedef Hastalığının Neden Olur?

Sedef hastalığı nedenleri tam olarak belirlenmiş değildir. Fakat konu ile ilgili yapılan çalışmalar, genetik faktörler ve bağışıklık sisteminin hastalığın gelişimine sebebiyet verdiğini gözler önüne serer.

Sedef tedavisi kapsamında son derece önemli olan hastalık nedenleri ve risk faktörleri genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Deri travmaları
• Stres
• Boğaz veya cilt enfeksiyonları
• Tansiyon ya da sıtma tedavisi için kullanılan çeşitli ilaçlar
• Tütün kullanımı ya da sigara kullanımına maruz kalmak
• Soğuk ya da kuru iklim koşulları
• Farklı otoimmün hastalıkların eşlik etmesi

Bu ve bunun gibi hususların her biri, hastalık tetikleyicileri arasında yer alır. Genetik faktörler, hastalık için son derece önemli bir risk faktörüdür. Ailesinde sedef hastalığı bulunan kişilerde, diğer bireylere oranla yüksek oranda hastalık gelişme ihtimali mevcuttur. Bu nedenle hastalığın teşhis edilmesi sırasında aile öyküsü de dinlenir. 

Sedef Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Sedef hastalığı, çeşitli semptomlarla karakterize edilen bir cilt hastalığıdır. Hastalığın türleri birbirinden farklı olduğu için semptomlar da çeşitlilik gösterebilir. Plak tipi sedef hastalığı, kırmızı lekeler ile kendisini belli eder. Gümüş renkli pullarla kaplı olan kırmızı lekeler, vücudun farklı bölgelerinde görülebilir. Ciltte ortaya çıkan plakaların kaşıntılı ve ağrılı olması mümkündür. Hatta bazen çatlayarak kanayabilir. Bunun yanı sıra el ve ayak tırnakları da bu durumdan etkilenebilir. Renk değişiklikleri ve çukurlaşma, tırnak yapısındaki deformasyonlara örnek olarak verilebilir.

Daha çok yetişkinlerde görülen püstüler sedef hastalığı, kızarık ve pullu bir cilt görünümüne sebebiyet verir. İçerisinde beyaz ya da renkli sıvıların bulunduğu baloncuklar, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir. Kabarcıkların içindeki sıvı iltihaplı bir yapıya sahip değildir.

Hastalık türlerine göre belirtiler farklılık göstermekle birlikte genellikle deri üzerinde kabarcıklar meydana gelir. Bu kabarcıklar üzerinde çoğu zaman kaşıntılar meydana gelir. Öte yandan ağrı ve acının oluşması da mümkündür. Kişinin gündelik yaşantısını ciddi anlamda etkileyen hastalık için uygun tedavi yöntemlerinin tercih edilmesi son derece önemlidir. Bu nedenle sedef hastalığı belirtileri ortaya çıktıktan sonra mutlaka bir uzmana görünmelisiniz. Ayrıca teşhis sonrasında tercih edilen tedavi yöntemlerine bağlı kalmanız, ortaya çıkan belirtilerin olumsuz etkilerinden daha az etkilenmenizi sağlayacaktır. 

Sedef Hastalığının Seyri Nasıl Olur?

Sedef hastalığı, alevlenme ve iyileşme olmak üzere iki farklı dönem üzerinden seyreder. Hastalığın seyri kişiden kişiye değişiklik göstermekle birlikte bu iki dönem, hastalığın gelişimiyle karakterize edilir.

Alevlenme döneminde çeşitli semptomlar kendisini belli eder. Bunlar arasında; lezyonlar ve kaşıntılı kabarcıklar, ciltte çatlama ve kanamalar, kırmızı ve kabarık plaklar, tırnaklarda kalınlaşma ve renk değişimi yer alır. Bu belirtiler, alevlenme döneminde kişinin gündelik yaşantısını doğrudan etkiler. Alevlenme süresi, hastaya göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle alevlenme döneminin ne kadar süreceğini net bir şekilde ifade etmek mümkün değildir. Bazı hastalarda iyileşme dönemi 2 ila 3 ay sürer. Bunun yanı sıra iyileşme sürecinin birkaç yılı bulduğu hastalar da mevcuttur. Bu aşamada psoriasis tedavisi ön plana çıkar. Çeşitli tedavi yöntemleri ile semptomların etkileri minimize edilir.

Hastalığın iyileşme sürecinde, daha önce ortaya çıkan lezyonlar kısmen ya da tamamen kaybolmuş olur. Ayrıca cilt renginin normale döndüğü gözlemlenir. Ayrıca cilt üzerindeki kabarcıklarla birlikte seyreden kaşıntı ve ağrılar da giderilir. Bu durum, kişinin çok daha kaliteli bir yaşantıya ulaşmasını olanaklı hale getirir.

Sedef belirtileri ile kendisini belli eden hastalığın ilk olarak teşhis edilmesi ve ardından gerekli tedavi yöntemlerinin uygulanması gerekir. Çünkü hastalık kroniktir ve çeşitli dönemlerde hastalığın alevlendiği görülür. Dolayısıyla alevlenme sürecinde belirtileri minimize edebilmek için doğru tedavi yöntemlerinin uygulanması oldukça önemlidir. 

Sedef Hastalığı Çeşitleri Nelerdir?

Çeşitli semptomlarla seyreden sedef hastalığı türleri farklılık gösterir. Hastalığın sık görülen türleri ana hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Guttat Psoriasis: Çoğunlukla çocuklar ve ergenlerde ortaya çıkar. Kızarıklık ve döküntüler ile seyreder. Boğaz enfeksiyonlarının ardından görülme ihtimali yüksektir.
• Plak Tipi Psoriasis: Sedef çeşitleri arasında yer alan plak tipi psoriasis, en sık görülen türlerden bir tanesidir. Kabarık plaklar diz, dirsek, saçlı deri başta olmak üzere vücudun farklı yerlerinde ortaya çıkabilir. Kabarık plaklar üzerinde genellikle gümüş renkli kepekler bulunur.
• Püstüler Psoriasis: İçerisinde irin bulunan sivilceler ile karakterize edilir. Sivilce formları, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir.
• Eklemlerdeki Psoriasis: Direkt olarak eklemlerde sedef görülmesi ile karakterize edilebilen bir türdür. Derisinde tutulum bulunan kişilerin eklemlerinde sedef görülmesi de olanaklıdır. Daha çok el ve ayak eklemlerinde sedef görülür.

Belirtilen sedef hastalığı çeşitleri, birtakım semptomlar halinde ortaya çıkar. Kişinin yaşantısına doğrudan etkide bulunur. 

Sedef Tanısı Nasıl Konu?

Sedef hastalığı tanısının konulmasını sağlayan çeşitli yöntemler mevcuttur. Hastalığın aktif olduğu dönemlerde cilt doktoru tarafından fiziksel muayene gerçekleştirilir. Yapılan muayene ile semptomlar rahatlıkla fark edilir. Diz, dirsek, tırnaklar ve göbek deliği detaylı bir şekilde incelenir. Bu bölgelerde sedef belirtilerinin bulunup bulunmadığı tespit edilir.

Fiziksel muayeneye ek olarak biyopsi uygulaması da talep edilir. Uygulama kapsamında bir deri parçası örneği alınır. Ardından laboratuvar ortamında deride herhangi bir enfeksiyon bulunup bulunmadığı analiz edilir. Fiziksel muayene ve biyopsi, hastalık tanısının konulması açısından son derece önemlidir. Özellikle sedef hastalığı başlangıcı mevcutsa hastanın çok daha kaliteli bir yaşantı elde edebilmesi için uygun tedavi yöntemleri belirlenir. 

Sedef Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Sedef hastalığı kesin tedavisi, çeşitli yöntemlerin kullanılarak semptomların hafifletilmesidir. Tedavi kapsamında genellikle steroid kremler ve kuru ciltler için nemlendirici önerilir. Kafa derisinde ortaya çıkan sedef için D vitamini içeren kremler kullanılabilir. Daha ağır bir şekilde seyreden hastalıkların tedavisinde fototerapi olarak bilinen tedavi yöntemleri tercih edilebilir.