Saçkıran Nedir? Saçkıran Nedenleri Nelerdir?

Saçkıran Nedir? Saçkıran Nedenleri

Saçkıran ya da tıbbi ismiyle “alopesi areata”, bağışıklık sisteminin hatalı reaksiyon göstermesi ve bunun sonucunda kıl foliküllerine zarar vermesi neticesinde meydana gelir. Hastalık sonucunda saçlarda dökülmeler meydana gelir. Otoimmün hastalık olan saçkıran, çeşitli semptomlarla karakterize edilir.

Saçkıran belirtileri arasında kafa derisinde ani, yuvarlak ya da oval şekilli saç kaybı yer alır. Bu, en önemli belirtilerden bir tanesidir. Öte yandan hastanın tırnak yapısında da çeşitli değişiklikler meydana gelebilir. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen saçkıran tedavisinin yapılabilmesi için belirtilerin ortaya çıktığı dönemden itibaren uzman kontrolüne başvurulması gerekir. Semptomları fak etmeniz halinde doktorlarımız arasında yer alan uzmanlarımızdan randevu talep edebilirsiniz.  

Saçkıran Nedir?

Saçkıran, geçici bir şekilde saçtaki ya da vücudun farklı yerlerindeki kılların dökülmesine neden olan otoimmün hastalıktır. İnsanları doğrudan hasta etmeyen bu durum, bulaşıcılığa sahip değildir. Fakat saçta dökülme meydana gelmesi, hastaların kendilerini kötü hissetmesine sebebiyet verebilir.

Saçkıran genellikle saçta dökülmeye neden olur. Bunun yanı sıra kirpik, kaş ve yüz başta olmak üzere vücudun farklı bölgelerinde de dökülmeler oluşabilir. Yavaş bir şekilde gelişme ihtimaline sahip olan hastalık, saçların tekrar uzamasını önleyebilir. 

Saçkıran Belirtileri Nelerdir?

Saçkıran, çeşitli semptomlara sebep olup bu semptomlar, saçkıran başlangıcı gibi durumların tespit edilebilmesini olanaklı hale getirir. Saçkıran ilk belirtileri ana hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:

• Hassasiyet
• Yanma hissi ve ağrı
• Kaşıntı da hastalığın ilk dönemlerinde ortaya çıkabilir. Bununla birlikte genel belirtiler aşağıdaki gibidir:
• Kafa derisinde ani, yuvarlak ya da oval bir şekilde görülebilen saç kaybı
• Kirpik, koltuk altı, kaş, sakal ve kasık tüylerinde dökülme
• Tırnak yapısında birtakım değişiklikler

Bu tür belirtiler ön plana çıkmakla birlikte belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Hastalığın gidişatının öngörülememesi mümkündür. Bazı vakalarda kronik olarak saç dökülmesinin tekrarlaması olasıdır. Ayrıca saçkıran iyileşme belirtileri hastalık sırasında görülebilir. Öte yandan hastalık gidişatında kötüleşme de görülebilir. 

Saçkıran Neden Olur?

Saçkıran hastalığının nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte çeşitli risk faktörlerinin bulunduğunu belirtmek mümkündür. Yapılan çalışmalar, saçkırana otoimmün nedenlerin etki ettiğini göstermektedir. Hastalıkta bağışıklık hücreleri saç köklerine saldırır. Bu ise saçın uzamasının durmasına hatta dökülmelerin görülmesine sebebiyet verir.

Hastalığın oluşumundaki etkenlerden bir diğeri de genetik faktörlerdir. Hastalığa sahip olan ebeveynin çocuklarında hastalık görülme ihtimali 3 ila 6 kat daha yüksektir. Ayrıca saçkıran hastalığının çeşitli hastalıklarla birlikte görüldüğü gözlemlenmiştir. Bu hastalıklar ise şu şekildedir: Addison hastalığı, lupus, vitiligo, atopik alerjik astım, kronik iltihabi tiroid hastalığı, sedef hastalığı, saman nezlesi.

Hastalığın gelişime neden olabilen bazı risk faktörleri de mevcuttur. Bu risk faktörleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Down sendromu
• Cinsiyet (Erkeklerin kadınlara göre hastalığa yakalanma ihtimalinin daha fazla olduğu görülmüştür.)
• Otoimmün hastalık
• Yaş (Hastalığın genellikle 40 yaş altında başladığı gözlemlenir.)

Bunun yanı sıra genetik yatkınlık da önemli ölçüde belirleyicidir. Risk faktörlerinin tamamı, hastalığın görülme oranının artmasına neden olabilir. Bu nedenle hastalık teşhisinde risk faktörleri önemli belirleyiciler arasında yer alır.

Saçkıran Çeşitleri Nelerdir?

Saçkıran faklı türlerde görülebilir. Bu türlerden bazıları küçük saçkıran şeklinde yorumlanabilir. Hastalığın çeşitleri genel hatlarıyla şu şekildedir:

• Alopesi Totalis: Saç dökülmesinin tüm kafa derisinde görülmesine neden olur.
• Alopesi Areata: Deride ya da vücutta bir veya daha fazla olacak şekilde madeni para büyüklüğünde saç dökülmelerinin görülmesine sebebiyet verir.
• Alopesi Universalis: Saç derisinde dökülme görülür. Fakat buna ek olarak kaş ve kirpik başta olmak üzere yüzdeki saçları tamamen kaybetme eğilimindedir. Ayrıca vücudun farklı bölgelerindeki kılların dökülmesi de mümkündür.
• Alopesi Ofiazis: Bu türde kafa derisinin yanları ve alt kısmında bandı takip edecek şekilde saç dökülmesi meydana gelir.

Son olarak Diffüz Alopesi Areata da saçkıran çeşitleri arasında yer alır.  Saçın bir bölgede değil, kafa derisinin tüm bölgesinde beklenmedik bir şekilde dökülmesine neden olur. Belirtilen hastalık türleri, hastalığın seyrini doğrudan etkiler. 

Saçkıran Nasıl Teşhis Edilir?

Hastalığın doğru bir şekilde teşhis edilmesi, tedavinin planlanabilmesi açısından son derece önemlidir. Öncelikle belirtmek gerekir ki hastalığın belirtileri oldukça tipiktir. Bu nedenle semptomların görülmesi halinde birçok kişi, doktora gitmeden hastalık teşhisini koyabilir. Fakat bazı hastalarda saç mantarı ile saçkıranın karışma ihtimali mevcuttur. Dolayısıyla kesin teşhis adına doktor kontrolüne gidilmesi gerekir.

Hastalık tanısı için cildiye uzmanına görünmek önemlidir. Doktor tarafından ortaya çıkan semptomlar dikkatli bir şekilde incelenir. Ayrıca saç dökülme derecesine bakılması gerekir. Bunun yanı sıra saç örneği mikroskop altında analiz edilebilir. Saç örneğinin incelenmesi, hastalık tanısının kesin bir şekilde konulabilmesini olanaklı hale getirir. Son olarak bir parça alınarak patolojide inceleme yapılması da mümkün olabilir. Kesin tanı adına patoloji incelemesinin önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir.  

Saçkıran Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hastalığın tedavisi için ilk olarak kesin tanının konulması gerekir. Kesin tanı konulduktan ve hastalık şiddeti belirlendikten sonra uygun tedavi yöntemleri belirlenebilir. Cilt hastalıkları uzmanı tarafından tedavi planlaması yapılır. Uygun tedavi ile semptomların belirtisinin azaltılması hedeflenir. Aynı zamanda hastalığın durdurulması da amaçlananlar arasında yer alır.

Özellikle hafif derecedeki vakaların bazılarında zaman içerisinde saç dökülmelerinin azaldığı ve hastalığın iyileşme belirtisi gösterdiği gözlemlenmektedir. Herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan saçların kendi başına tekrar çıkması olanaklıdır.

Fakat hastalığın ilerleyen aşamalarında uygun tedaviye gereksinim duyulur. Ciddi belirtilerin varlığında saçkıran ilacının kullanımı gereklidir. Steroidler ilk olarak krem formunda uygulanmakla birlikte enjektörle kafa derisine uygulama da yapılabilir. Steroid grubu ilaçların yanı sıra ilaç ve immünoterapi şeklinde adlandırılan yöntem de kullanılabilir.

Hastalıkta kesin bir tedavi mevcut değildir. Fakat saçkıran için ilaç ve kremler ile saçların dökülmesi önlenebilir. Bunun yanı sıra saçların tekrar çıkmasını sağlamak da mümkündür. Bu nedenle doğru tedavi yöntemlerinin belirlenmesi önemlidir.

Saçkıran olanların yorumları, özellikle bu hastalıkla karşı karşıya kalanlar için dikkate değerdir. Bazı hastalarda saçtaki dökülmeler yoğun bir şekilde görülebilir. Hatta vücudunun farklı bölgelerinde dökülmelerin meydana gelmesi de mümkündür. Bu tür durumlarda uygun tedavinin gerçekleştirilmesi gerekir. Bazı hastalarda ise dökülme daha az olabilir. Ayrıca bir süre sonra dökülmelerin kendi kendine durması da olasıdır.

Yetişkinlerde olduğu kadar çocuklarda da hastalık belirtileri gözlemlenebilir. Özellikle stresli yaşamın çocuklarda saçkıranı tetiklediği gözlemlenmiştir. Saçlı deriyi etkileyebilen hastalık, yer yer saç çıkışı olan bölgeleri de etkileyebilir. Uygun tedavi, belirtilerin hafifletilmesi adına önemli olabilir. Bazı durumlarda hastalık kendi kendine gerileyebilir. Bu hastalarda herhangi bir tedaviye gerek duyulmaz.

Fakat hastalığın şiddetini arttırmaya başladığı durumlarda lokal tedaviler gerekli olabilir. İlaç ya da losyonlar kullanılarak saçların dökülmesini engellemek ve tekrar saç çıkışını sağlamak mümkündür. Ayrıca sistematik tedaviler de hastalık tedavisinde tercih edilir. Sistematik tedavide bağışıklık sistemine etkide bulunmak için ilaç kullanımı önerilir.

Siz de hastalık belirtilerinden herhangi bir tanesini gözlemlemeniz halinde dahiliye uzmanlarımızdan randevu talep edebilir ve doktor kontrolüne başvurabilirsiniz. Erken teşhis, belirtilerin azaltılabilmesi için uygun tedavi yollarının tercih edilmesini sağlar.