Oruç Tutmanın Vücut ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
- 26 Mart 2024
- Maltepe Hastanesi
- Beslenme ve Diyet
Oruç Tutmanın Vücut ve Sağlık Üzerindeki Etkileri Nelerdir?
Ramazanda beslenme doğru şekilde gerçekleştirildiğinde oruç tutmanın vücut üzerindeki olumlu etkileri gözlemlenebilir. Oruç tutmak, vücut ve sağlık üzerinde çeşitli etkilere sahiptir. Kan şekeri kontrolü, vücuttaki enflamasyonun azaltılması başta olmak üzere oruç tutmanın pek çok olumlu tarafı mevcuttur.
Öncelikle oruç tutmak, yağ yakımını hızlandırır. Bu ise kilo kaybının oluşmasını sağlar. Öte yandan oksidatif stresin azalmasına ve bağışıklığın güçlenmesine katkıda bulunur. Mide ve bağırsakların dinlenmesini sağlayan oruç, vücutta detoks etkisinde bulunur. Zihinsel fonksiyonların işlevlerini arttırma ve cildin canlanmasına etkide bulunma; orucun vücut üzerindeki olumlu etkileri arasında yer alır.
Orucun vücut üzerindeki olumlu etkilerinin hissedilebilmesi için ramazanda beslenme konusunda dikkat edilmelidir. Sağlıklı bir beslenme düzeni belirlenmeli ve iftar ile sahurda yenilen gıdalara büyük bir özen gösterilmelidir. Bu tür hususlara dikkat edilmesi, vücudun ramazan boyunca çok daha sağlıklı şekilde işlevlerini devam ettirmesini sağlar.
Ramazanda Sağlıklı Beslenme Nasıl Olmalıdır?
Ramazanda beslenme konusunda dikkat edilmesi gereken birçok husus bulunur. Bu süreçte beslenme hedefi genel olarak şu şekilde olmalıdır:
- Öğünlerde enerji içeriği yoğun olmayan gıdaların tüketimine ağırlık verilmelidir.
- Dengeli ve düzenli öğünler ön planda tutulmalıdır.
- Yeterli ölçüde su içilmelidir.
- Şarküteri ürünleri tüketiminden uzak durulmalıdır.
- Sahur atlanmamalı, sahurda sağlıklı besinler tüketilmelidir.
- Besinler kızartılmamalı, tencere veya fırında pişirme işlemleri gerçekleştirilmelidir.
- Tavuk, hindi eti ya da balık tercih edilmelidir.
- Yiyeceklerin pişirilmesinde bitkisel yağlar kullanılmalıdır.
- Meyveli veya sütlü tatlılar tercih edilmelidir.
- Hem sahur hem de iftarda tüketilen gıdalar yağ, protein, karbonhidrat ve vitamin bakımından zengin ve dengeli olmalıdır.
- Yiyecekler, yavaş ve iyi bir şekilde çiğnenmelidir.
Bu tür unsurların her biri, ramazanda sağlıklı beslenme kapsamında yer alır. Doğru beslenme, oruç sürecinde vücudun yorulmasını engelleyerek orucun çok daha rahat bir şekilde tutulmasına destek olur.
İftarda Hangi Besinler Tüketilmelidir?
Ramazanda beslenme kapsamında hem iftar hem de sahurda yenilecek gıdaların özellikleri son derece önemlidir. İftarda doğru beslenme adına şu öneriler dikkate alınmalıdır:
- Bol sıvı tüketin. İftar saatinden sahura kadar yaklaşık 2 ila 3 litre su tükettiğinizden emin olun. Vücuttan su atımını kolaylaştıran çay ve kahve gibi içecekleri minimal düzeyde tüketmeye özen gösterin.
- Sebze ya da bakliyat gibi ana yemek çeşitleri bulundurun. Bu tür yiyecekler uzun süre tok kalmanızı sağlayacaktır.
- Zeytinyağlı yemekleri tüketmeye özen gösterin. Bu tür yiyecekler, vücudunuzun süreç içinde ağır yemeklerle yorulmasını engeller.
- Beyaz ekmek, makarna ve pilav gibi karbonhidrat seviyesi yüksek gıdalardan kaçının. Çünkü uzun süre açlık sonrasında yüksek seviyede karbonhidratın bir anda alınması, çeşitli sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Bunların yerine kepekli makarna, bulgur pilavı ya da kepekli ekmeğin tercih edilmesi olanaklıdır.
- İftar sonrasında mideyi çok yormayacak sütlü tatlılar ideal bir tercih olacaktır. Şerbetli tatlıların tüketiminden ise uzak durulmalıdır. Çünkü bu tür tatlılar, kan şekerinin hızlı bir şekilde yükselmesine neden olur.
İftarda belirtilen şekilde beslenmek, vücudun çok fazla yorulmamasını olanaklı hale getirir.
Sahurda Hangi Besinler Tüketilmelidir?
İftarda olduğu gibi sahurda da beslenmeye dikkat edilmelidir. Ramazanda beslenme kapsamında sahurda, çok daha uzun süre tok kalınmasını sağlayan gıda ürünlerinin tüketimi tavsiye edilir. Sahurda uzun süre tok tutma ihtimali yüksek gıda ürünleri genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Protein kaynağı olarak bilinen yumurta ve süt ürünlerinin içerisinde bulunan vitamin sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle bu tür gıdalar hem uzun süre tok kalmayı sağlar hem de bağışıklık sisteminin güçlenmesine destek olur.
- Avokado içerisinde çeşitli vitaminler; ayrıca potasyum, folat ve magnezyum yer alır. Bu nedenle besleyici bir gıda ürünüdür.
- Yeşil yapraklı sebzeler hem demir hem de kalsiyum ile çeşitli vitaminler açısından son derece zengindir. Bunun yanı sıra antioksidan özelliğiyle de dikkat çeker.
- Yulaf ezmesi, yüksek lif içeriği sayesinde kişinin uzun süre tok kalmasını sağlar.
- Mercimek, fasulye ve nohut gibi kuru baklagiller; et ve et ürünlerinin yerine tercih edilebilen gıda ürünleri arasında yer alır.
Sahurda bu tür gıdaların tüketilmesi, kişinin uzun süre tok kalmasını önemli ölçüde etkiler.
Kronik Hastalıkları Olanlar Oruç Tutabilir mi?
Ramazanda beslenme ile ilgili merak edilen pek çok konu mevcuttur. Bunlar arasında, kronik hastalıkları olan kişilerin oruç tutup tutamayacağıdır. Kronik hastalıkları bulunan kişilerin doktor onayı sonrasında oruç tutması uygun olacaktır. Ayrıca ramazan öncesinde çeşitli sağlık kontrolleri yapılmış olmalıdır. Bunun yanı sıra düzenli olarak ilaç kullanılmasını gereken kronik hastalıklarda ilaçların sahur vaktinde alınması gerekir. Bu tür hususlara dikkat edilmesi ve doktorun onay vermesi halinde kronik hastaların da oruç tutması olanaklıdır.
Şeker Hastaları Oruç Tutarken Nelere Dikkat Etmeli?
Şeker hastalarının oruç tutarken dikkat etmesi gereken çeşitli unsurlar mevcuttur. Bu unsurlar, ramazanda beslenme ile doğrudan alakalıdır. Ramazanda beslenme önerileri ve şeker hastalarının dikkat etmesi gerekenler genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- İftar ve sahur arasında az ve sık yemek yiyin. Sahur ve iftarda toplamda iki ana öğün tüketim ilkesini uygulayın. Bunun yanı sıra iftarın ardından 1 ila 1,5 ara ile bir ya da iki kez olacak şekilde ara öğünler yiyin.
- İlaçlarınızın programını doktorunuz ile birlikte yapın.
- Kan şekerini yükseltme ihtimali bulunan pide, ekmek, pirinç pilavı gibi yiyeceklerin tüketimini sınırlayın.
- Çorba ve zeytinyağlı yemekleri tüketmeye özen gösterin.
- Tek seferde büyük porsiyonlarla beslenmeyin.
- İftar ve sahur arasında 2 ila 2,5 litre su tüketin.
Ramazanda tek öğün beslenme, şeker hastalarının çeşitli sıkıntılarla baş başa kalmasına neden olabilir. Bu nedenle sık sık ama az az yiyin.
Tansiyon Hastaları Oruç Tutarken Nelere Dikkat Etmeli?
Ramazanda beslenme kapsamında, tansiyon hastalarının oruç tutarken dikkat etmesi gerekenler şu şekilde özetlenebilir:
- İlaç saatleri doktor ile birlikte ayarlanmalıdır.
- İdrar söktürücü ilaç kullanmayan ve tansiyonu uzun süredir kontrol altında tutulan hastaların oruç tutması önerilir. Bunun dışında kalan hastaların oruç tutması, beklenmedik durumların ortaya çıkmasına neden olabilir.
- Tansiyon gün içinde daha sık şekilde kontrol edilmelidir.
- İftar ile sahur arasında yaklaşık 2 litre olacak şekilde su tüketiminde bulunun.
- Tuzsuz ekmek tüketiminde bulunun.
Bu ve bunun gibi hususların her biri, yüksek tansiyon hastalarının dikkat etmesi gerekenler arasında yer alır.
Oruç Tutanlara Öneriler
Ramazanda beslenme ve dikkat edilmesi gerekenler, ramazan boyunca bireylerin çok daha rahat etmesini olanaklı hale getirir. Dolayısıyla oruç tutanlara aşağıdaki gibi sıralanabilen öneriler sunulabilir:
- İftarda ilk olarak sıvı tüketiminde bulunun. Mideye aniden yüklenmenin hazımsızlık ve gaz gibi çeşitli sorunlara neden olması mümkündür.
- Pide tüketimini tadımlık gerçekleştirin.
- Tuzlu ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun.
- Lifli besinleri tüketmeye özen gösterin.
- Meyve suyu yerine ayran tüketiminde bulunun.
Ramazanda beslenme noktasında yukarıdaki hususlara dikkat etmeniz oldukça önemlidir. Ayrıca ramazanda beslenme ve spor da oldukça önemlidir. Dolayısıyla doktorlarımız listesinde bulunan uzmanlarımızdan destek alabilir, bu süreçte nasıl hareket etmeniz gerektiği hakkında bilgi edinebilirsiniz.