Entübe Nedir? Hangi Durumlarda Entübasyon Uygulanır?
-
25 Mart 2025
-
Maltepe Hastanesi
- Anestezi ve Reanimasyon

Entübe Nedir? Hangi Durumlarda Entübasyon Uygulanır?
Entübe, hastaların iyileşmesini amaçlayan bir tıbbi işlemdir. Kendi kendine nefes alamayan hastalara uygulanır. Tıbbi işlem ile hastaların solunumu desteklenir. Temiz kan vücutta dolaşır ve organların çalışması sağlanır.
Entübasyon işlemi ile hastanın solunum yolları açık tutulur. Ayrıca yeterli miktarda oksijen alabilmesi için endoktakeal tüp ağızdan ya da burundan solunum yoluna yerleştirilir. Hastanın entübe edilmesi kararını doktor vermekte olup hastanın kendi başına nefes alamadığı, hava yolunu koruyamadığı durumlarda tercih edilir.
Uygulama için birtakım adımlar ön plana çıkar. Bu adımların sırasıyla ve doğru bir şekilde uygulanması oldukça önemlidir. Anestezi ve reanimasyon işlemi yapılarak hastaya anestezik maddeler verilir, tüp yerleştirilir ve doğru pozisyon kontrol edilir.
Entübe (Entübasyon) Nedir?
Entübe, hastanın sedasyon veya şiddetli hastalık esnasında nefes almasına destek olmak için gerçekleştirilen tıbbi bir uygulamadır. Endotrakeal tüp, uygulama kapsamında kişinin ağzından geçirilir ve soluk borusuna yerleştirilir.
Entübasyonun Amacı Nedir?
Entübede temel amaç hastanın çok daha rahat bir nefes almasını sağlamaktır. Endotrakeal tüp, hastanın rahat almasını sağlayıcı özelliktedir. Yapılan uygulama ile havanın akciğerlerden rahat bir şekilde geçmesi desteklenir. Bu nedenle kendi kendine rahat nefes almakta zorluk yaşayan hastalarda yoğun bakım entübe uygulamasının önemli bir yere sahip olduğunu belirtmek mümkündür.
Bazı hastalarda suni solunum için ventilatörün gerekli olduğu görülür. Bunun yanı sıra hastanın bilincinin yerinde olup olmaması da önemlidir. Bilinci yerinde olmayan hastalarda entübasyonun açık bir hava yolu sağladığının vurgulanması olanaklıdır.
Entübasyon Hangi Durumlarda Yapılır?
Entübe uygulamasının gerekli olduğu durumlarda gerçekleştirilmesi, hasta için hayati öneme sahiptir. Entübe olmak, hastanın kendi başına nefes alamaması halinde ön plana çıkan bir husustur. Hastanın hava yolunu koruyamaması da mümkündür. Dolayısıyla belirtilen durumlarda uygulamanın gerçekleştirilmesi gerekir.
Genel anestezi altında iken bazen hastalara entübasyonun gerekli olduğu görülür. Çünkü anestezi ilaçlarının vücuttaki kasların tamamını ameliyat sürecinde felç etmesi olasıdır. Bu durumda hasta, ventilatör olmadan enfes alamaz hale gelebilir. Dolayısıyla özellikle bu tür süreçlerde uygulamanın kritik öneme sahip olduğunun vurgulanması önemlidir.
Entübasyon uygulanan hastanın kendi kendine nefes alıp verebilir duruma gelmesi ve kanı oksijene doygun hale gelmesi; ekstübe işleminin gerçekleştirilmesini olanaklı hale getirir. Bu uygulama, entübasyonun sonlanması anlamına gelir. Solunum tüpü çıkarılarak hastanın kendi başına nefes alması sağlanır.
Birçok ameliyattan sonra hastanın anesteziden uyanabilmesi için hastaya ilaç verilir. İlaç uygulaması, hastanın kendisine gelmesini destekler. Bununla birlikte açık kalp ameliyatları başta olmak üzere çeşitli cerrahi müdahalelerde anestezinin tersine çevrilmesi adına hastaya herhangi bir ilaç verilemez. Hastanın kendi başına uyanması için beklenir. Bu tür durumlarda hastanın solunum yolunun korunabilmesi adına hastanın uyanana kadar ventilatörde kalması sağlanabilir.
Entübasyon Nasıl Uygulanır?
Entübe uygulaması için çeşitli adımların sırasıyla ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. Temel olarak uygulama kapsamında hastanın soluk borusuna tüp yerleştirilir. Bunun için ilk olarak hastanın sırt üstü ve düz biçimde yatması gerekir. Doğru pozisyon, uygulamanın sorunsuzca gerçekleştirilmesi adına oldukça önemlidir.
Entübe uygulaması için genel olarak şu tür adımlar ön plana çıkar:
Hazırlık Aşaması
İlk olarak hastanın uygulama için hazırlanması gerekir. Bu aşamada gerçekleştirilen adımlar şu şekildedir:
- Hastanın hava yolu anatomisi ile genel durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir.
- Entübasyon tüpü, aspiratör gibi ekipmanlar hazırlanır.
- Hastaya kas gevşetici ve sedasyon başta olmak üzere çeşitli ilaçlar uygulanır.
Hastanın sağlık durumunun incelenmesi ve gerekli ekipmanların hazırlanması adımlarını içeren hazırlık aşamasında son olarak hastanın hava yolu açıklığı sağlanır. Bunun yanı sıra önceden oksijenlendirme yapıldığını belirtmek de mümkündür.
Tüpün Yerleştirilmesi
Sağlık ekibinin uzmanlığı, tüp yerleştirme aşamasında son derece önem arz eder. Bu aşamada laringoskop aracılığıyla trakea açıklığı görülür. Ardından tüp dikkatli bir şekilde trakeaya yerleştirilir. Son olarak tüp sabitlenir ve yerinden kayması engellenir.
Doğru Pozisyonun Kontrolü
Entübe edilmek istenen hastanın doğru pozisyonda olması oldukça önemlidir. Yapılan kontroller ile solunumun düzenli olarak devam edip etmediği tespit edilir. Bu aşamada kapnografi ile solunum havasındaki karbondioksit düzeyi ölçülerek hastanın göğüs hareketlerinin simetrisi detaylı olarak incelenir.
Ayrıca stetoskop kullanılarak hastanın her iki akciğer sesi dinlenip herhangi bir sorun olup olmadığı hakkında bilgi edinilir. Gerekli olması halinde tüpün pozisyonu göğüs röntgeni kullanılarak doğrulanır. Bu adımda yapılacak her hata, hasta için hayati risk oluşturabilir.
Entübasyonun Riski Var Mıdır?
Entübenin hasta için çeşitli riskleri mevcuttur. Bu riskler son derece düşüktür. Fakat hastanın uzun süre ventilatörde kalması, birtakım sorunların görülmesine neden olabilir. Entübe edilen hasta için riskler genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Pnömoni (Zatürre)
- Boğaz ağrısı
- Trakea travması
- Ses kısıklığı
- Entübasyon esnasında tükürük ya da diğer sıvıların aspire edilmesi
Bu tür riskler, entübe uygulamasında görülebilir. Herhangi bir risk durumunda acil servis uzmanları ya da ilgili tıbbi birimdeki uzman doktorlar hastaya müdahale edebilir.
Entübe cihazı kullanımı ve uygulamanın doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi, hastanın hayati risk ile karşı karşıya kalmaması adına önemlidir. Bu nedenle alanında uzman doktorların desteği gereklidir. Uygulama, yoğun bakım doktorları ve acil servis doktorları tarafından gerçekleştirilir. Yoğun bakım doktorları, akut ve hayatı tehdit eden sorunlarla ilgilenir. Öte yandan anestezi uzmanı cerrahi işlem öncesi ve sonrasında hastaların tıbbi bakımının gerçekleştirilmesi konusunda uzmanlaşmıştır.
Entübasyondan Sonra Ne Olur?
Entübe uygulaması sonrasında hastanın bilinci yerinde olabilir veya olmayabilir. Sağlık ekibi tarafından uygulama ve sonrasındaki sürecin tamamında hastanın rahatlamasını sağlayan prosedürler uygulanır. İşlem sırasında entübe hastası herhangi bir ağrı ya da acı hissetmez. Uygulama sonrasında uzman doktor tarafından belirtilen hususların her birine dikkat edilmesi gerekir.
Entübe uygulaması, hastanın hayatını kurtaran son derece önemli bir uygulamadır. Fakat entübe hastaların iyileşme oranını olumsuz yönde etkileyen çeşitli risk unsurları mevcuttur. Sağlıklı kişilerde uygulama ile ilgili ciddi risk bulunmaz. Fakat sigara kullanımı, obezite, anesteziye karşı alerji öyküsü bulunan kişilerde risk bulunduğunu söylemek mümkündür.
Entübe hastaları, nadir olarak görülse de şu tür komplikasyonlarla karşı karşıya kalabilir:
- Ölüm
- Geçici zihinsel karışıklık
- Felç
- Akciğer enfeksiyonu
- Kalp krizi
Belirtilen hususların her biri hasta için risk olarak değerlendirilmekle birlikte genellikle uygulama, hastanın hayatını kurtarma açısından gereklidir. Uygulama ile hasta çok daha rahat nefes alıp verebilir duruma gelir.
Uygulama çoğunlukla yetişkinlikler için gerekli gibi görülse de bebeklerde de uygulamanın gerekli olması mümkündür. Özellikle solunum sıkıntısı sendromu ile doğan bebeklerde uygulama oldukça önemlidir. Bu durumda yenidoğan bebeğin yoğun bakım ünitesine alınması gerekir. Entübe bebeğin daha rahat nefes alması adına bebeğin nefes borusuna solunum tüpü yerleştirilir. Bebeğin nefes almasına yardımcı olabilmek için ventilatöre yerleştirilmesi gerekir. Uygulamanın doğru şekilde gerçekleştirilmesi, bebeğin nefes almasının sağlanması adına önemlidir.
Doktorlarımız listesinde yer alan ve ilgili tıbbi birimde bulunan uzmanlarımızın her biri, hastaların kendilerini çok daha sağlıklı hissetmesi adına faaliyette bulunur. Siz de gerekli olması halinde doktorlarımızdan uzman desteği alabilirsiniz.