Anestezi ve Reanimasyon

Anestezi, hastanın tanı ve tedavi sırasında, özellikle cerrahi operasyon öncesinde hastanın ağrı hissetmemesi için yapılan bir işlemdir. Anestezi ve reanimasyon uzmanı, belirlediği ilaçlar ile hastanın yapılan işlem esnasında ağrı duymasını engellemeyi amaçlamaktadır. Anestezi sonrası hastada oluşacak olumsuz etkileri en aza indirmek ve operasyon sonrası hayati işlevlerin etkilenmemesini sağlamak da yine anestezi uzmanının sorumlulukları içinde yer almaktadır.

Anestezi çeşitleri

Genel anestezinin uygulandığı durumlar: Hayati fonksiyonları etkilemeyecek şekilde geçici bilinç kaybı ve reflekste azalma hali olarak tanımlanmaktadır. Genel anestezi, hastada bilinç kaybına yol açar. Böylece hastanın operasyon sırasında farkındalığı önlenerek ağrıyı ortadan kaldırır, refleks aktivitesini baskılayarak kas gevşemesi sağlar. Bu da operasyon esnasında daha konforlu bir ortam yaratarak cerrahi müdahalenin yapılmasını kolaylaştırır. Genel anestezinin amacı, cerrahi müdahale için uygun koşulların sağlanması olarak özetlenebilir.

Bölgesel anestezinin uygulandığı durumlar: Hastanın bilincinin açık olduğu, ancak herhangi bir ağrı hissetmediği anestezi yöntemidir. Başta doğum olmak üzere pek çok operasyonda yapılmaktadır. 

Spinal anestezi uygulaması: Genelde doğum operasyonlarında kullanılan bir anestezi yöntemidir. Cerrahi işlem, bel hizası ve altında yapılacağı zaman tercih edilmektedir. Özellikle sezaryen ile doğum yapan annelerin doğumdan hemen sonra bebeklerini kucaklarına alabilmelerini sağlayan anestezi yöntemidir. 

Hastanın bel bölgesindeki epidural boşluğa yapılan enjeksiyon sayesinde göğüs altından bir uyuşma hisse gelir. Bu sayede hasta acı ve ağrı hissetmez; doğum sonrası anne de bebeğini kucağına bilinci açık olarak alabilir.

Epidural anestezi uygulaması: 15 dakika içinde ağrı hissini tamamen baskılayan bu anestezi yönteminde epidural aralığa kateter ismi verilen ince bir boru vasıtasıyla enjeksiyon yapılmaktadır. Genelde doğum sancılarının hissedilmemesi için kullanılır. Hem sezaryen hem de normal doğumda tercih edilmektedir.

Kombine spinal epidural anestezi uygulaması: Adından da anlaşıldığı gibi 2 anestezi yönteminin bir arada uygulandığı anesteziye verilen isimdir. İlk önce spinal enjeksiyon, sonrasında kateter vasıtasıyla epidural anestezi yapılır. Bu anestezi yöntemi de yine çoğunlukla anneler tarafından tercih edilmektedir. Kombine spinal epidural anestezi sonrasında da anneler bebeklerini yine bilinçleri açık şekilde kucaklarına alabilir. Hastanın hangi anestezi yöntemi ile ilerleyeceğine hastanın doktoru, anestezi uzmanı ve hastanın kendisi birlikte karar vermektedir.

Lokal anestezi uygulaması: Sadece işlemin yapılacağı bölgenin çeşitli anestezi ilaçları ile uyuşturulduğu anestezi yöntemidir. Genelde bölgesel anestezi ile karıştırılır. Diş çekimi, sünnet, estetik müdahale gibi işlemlerde kullanılır. 

Anestezi işlemi, tıp eğitimini anestezi ve reanimasyon uzmanlığı alanında yapmış doktorlar tarafından uygulanır. Ameliyat boyunca anestezi teknikerleri ve hemşireleri doktorlara eşlik eder.

Anestezi Süreci ve Riskleri

Anestezi sürecinin başında hastaya ameliyathaneye daha rahat gelebilmesi için “premedikasyon” denen, çoğunlukla ağızdan bir ilaç uygulanmaktadır. Sonrasında hastaya ameliyathanede damar yolu açılır ve kalp, solunum, tansiyon gibi yaşam fonksiyonlarını takip edebilmek için monitörize edilir. Tüm bu hazırlıkların ardından genel anestezi için hastaya serum yoluyla sadece anestezi uzmanının yetkisinde olan özel ilaçlar verilir. Nefes borusuna yerleştirilen özel tüp sayesinde solunum yolu devamlılığı ve güvenliği sağlanır.

Ameliyata ancak anestezi yapıldıktan sonra, anestezi uzmanının izniyle başlanabilir. Ameliyat sonrası anestezi ilaçlarına son verilir ve hasta anestezi uzmanının kontrolünde uyandırılarak uyanma odasına taşınır. Burada hasta ısıtılır, ağrısı dindirilir, bulantı ve kusma ihtimaline karşı çeşitli önlemler alınır. Sonrasında konforlu şekilde kendi odasına alınır.