Behçet Hastalığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Behçet Hastalığı Nedir?

Behçet hastalığı, kronik bir hastalık türüdür. Hastalıkta vücutta kan damarları iltihaplanır. Bunun sonucunda ağız ve genital bölgelerde cilt lezyonu, ülser ve üveite neden olur. Cinsel organda oluşan ülserler ve ağızda çıkan aftlar, hastalığın sık görülen belirtileri arasında yer alır. Behçet hastalığı vücudun pek çok bölgesini etkileyebilir. Bağırsaklar, eklemler, göz ve beyin ile sindirim sistemleri; hastalığın etkilendiği bölgeler arasında yer alır. Hastalığın belirtilerinin görülmesi durumunda dahiliye bölümünden randevu alınması, hastalığın ilerlemeden tedavi edilebilmesi bakımından oldukça önemlidir.  

Behçet Hastalığı Nedir?

Behçet hastalığı, ismini Türk dermatolog Hulusi Behçet’ten almıştır. Behçet Hulusi tarafından tanımlanan hastalık, kan damarı duvarları ve dokularının iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ve genital ülser, ağız ülseri ve gözlerde iltihaba neden olan bir tür otoinflamatuar hastalıktır. Temel olarak cilt ve göz problemlerine sebebiyet verir. Fakat zaman içerisinde damar, sindirim sistemi, eklemler, akciğer ve kalp gibi bölgelerde de sağlık sorunlarına neden olabilir. 

Behçet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Behçet hastalığı, çeşitli semptomlarla karakterize edilir. Behçet hastalığı belirtileri, hastalık teşhisinin konulması adına önemlidir. Genel olarak şu tür belirtiler ortaya çıkar:

• Kan pıhtılaşması
• Eklemlerde ağrı, şişlik ve hassasiyet
• Genital ülserler
• Ağrılı ve tekrarlayan lezyonlar
• Karın ağrısı, hazımsızlık ve kanlı ishal başta olmak üzere gastrointestinal sorunlar
• Şiddetli baş ağrısı
• Bacaklarda görülen kırmızı, hassas şişlikler ve sivilce benzeri çeşitli lekeler
• Ciltte hassasiyet
• Gözlerde ağrı, kızarıklık ve bulanık görme

Hastalığın belirtileri yukarıdaki gibidir. Vücudun farklı bölgelerini etkileyebilen hastalığın görüldüğü bölgeler hastadan hastaya değişiklik gösterebilir. Ağızda meydana gelen yaralar, dönem dönem kendisini tekrarlar. Bu yaralar aftlara benzese de aftlardan çok daha ağrılıdır.

Gözde görülen iltihabi durum, kişinin görmesini engelleyebilecek düzeye erişebilir. Ayrıca genital bölgede de ağrılı yaralar meydana gelebilir. Fakat genital yaralar ağız yaraları kadar yaygın değildir. Vücudun farklı bölgelerinde görülebilen belirtiler, zaman içinde hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

Belirtilerin görülmesi halinde doktorlarımız arasında yer alan ilgili uzman hekimlerden randevu alabilirsiniz. Tanı uygulamaları yapılır ve belirtilerin hastalıkla ilgili olup olmadığı tespit edilir.   

Behçet Hastalığı Neden Olur?

Behçet hastalığının sebebi tam olarak bilinmemektedir. Fakat otoinflamatuar olarak geliştiği düşünülür. Vücutta tekrarlanan inflamasyon ataklarının görülmesine neden olan otoinflamatuar, vücudun bağışıklık sisteminin yanlışlıkla sağlıklı dokulara saldırmasıyla gelişir. Behçet hastalığı testlerinde HLA-B5 ve HLA-B51 gen belirteçleri ortaya çıkar. Bu gen belirteçleri hastalığı işaret edebilse de ilgili gen belirteçlerinin bulunduğu fakat hastalığın görülmediği kişiler de mevcuttur. 

Behçet Hastalığı Kimlerde Görülür?

Behçet hastalığı genellikle 20 ila 45 yaş arasındaki kişilerde görülür. Behçet hastalıklarının erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca HLA-B5 ya da HLA-B51 başta olmak üzere spesifik genlere sahip olan kişilerde hastalığın görüldüğünü belirtmek mümkündür. 

Behçet Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Behçet hastalığının teşhis edilmesi için çeşitli testler ve uygulamalar yapılır. Behçet hastalığı tanı kriterleri arasında, hastalığın tespit edilmesini sağlayan belirtiler önemli bir yer edinir. Teşhis aşaması, doğru tedavinin planlanabilmesi bakımından son derece önemlidir. Bu nedenle belirtilerin görülmesi halinde uzman doktor kontrolüne gidilmesi gerekir. Hastalığın teşhisi klinik olarak yapılmakta olup kan testi, teşhis için gerekli testlerden ilkidir.

Yapılan kan testinde kansızlık, beyaz kan hücrelerinin sayısında artış ve inflamasyon belirteçlerinde yükselme görülebilir. Çünkü behçet hastalığı, vücudun farklı bölgelerini etkilemekte olup bu bölgelerde çeşitli semptomların görülmesine sebebiyet verir.

Ayrıca hastalığın teşhisinde radyolojik görüntülemeye de ihtiyaç duyulur. Hastalıktan etkilenen organa yönelik radyolojik görüntülemenin yapılması gerekli olabilir. Hastada eğer kanama ve pıhtı oluşumu meydana geliyorsa bilgisayarlı tomografi (CT) tercih edilir. Bununla birlikte eklem iltihabından şüphelenilmesi halinde artrosentez gibi tetkikler ya da x-ray grafiler kullanılabilir.

Belirtilen teşhis adımlarının her biri son derece önemlidir. Hastalık doğru bir şekilde teşhis edildikten sonra tedavi aşamasına geçilebilir. Hastalığın şiddeti ve hastanın sağlık durumuna uygun tedavi yöntemleri belirlenir. 

Behçet Hastalığı Tedavisi Nedir?

Behçet hastalığı, çeşitli uygulamalar tercih edilerek tedavi edilebilir. Behçet hastalığından kurtulanlar da bulunur. Fakat hastalığın özel bir tedavi mevcut değildir. Çünkü hastalığın nedeni tam olarak belirlenebilmiş değildir. Hastada meydana gelen belirtilere göre farklı tedavi türlerinin tercih edilmesi mümkündür. Behçet hastalığı vajina yaraları kapsamında sprey ve kremler önerilebilir. Bu tür tedavi uygulamaları, vajina yaralarının iyileştirilmesini destekler.

Ağız aftlarında antiseptik gargaralar ve kortizonlu kremler uygulanır. Ayrıca hastalığın seyri esnasında sindirim sistemi, göz ya da sinir sistemi tutulumunun meydana gelmesi halinde kortikosteroid içeren ilaçların uygulanması mümkündür. Özellikle göz tutulumunun tedavi edilmemesi halinde hastanın görme yetisinde ciddi azalmalar meydana gelebilir. Bu nedenle göz tutulumunun görülmesi durumunda uygun tedavi yöntemleri uygulanır.

Behçet hastalığı tedavisi dahilinde siklosporin, azatioprin, siklofosfamid ve birtakım biyolojik ajanlar kullanılabilir. Kas iskelet tutulumunun görüldüğü hastalarda eklem iltihabının kontrol edilebilmesi için kolşisin tercih edilir.

Hastalık, temel olarak alevlenme ve yatışma olacak şekilde iki farklı aşamaya sahiptir. Behçet hastalığı krizi görüldüğü durumlarda hastanın yaşam kalitesi düşer. Alevlenme döneminde semptomların yatıştırılmasına yönelik çeşitli tedavi yöntemleri tercih edilir. İki yıllık bir tedavi sürecinin sonunda eğer belirtilerin yatıştığı gözlemlenirse ilaç tedavisinin sonlandırılması olanaklıdır. İlaç tedavisi sonlandırılmakla birlikte hasta izlenmeye devam eder.

Behçet hastalığı tedavisinin süresi genel itibarıyla hastada görülen belirtiler ve hastanın sağlık durumuna göre değişir. Örneğin göz tutulumunun görülmesi halinde tedavinin daha uzun sürmesi mümkündür. Gerçekleştirilen tedaviler sonrasında hastada semptomlar ortadan kalkabilir. Fakat tedavi sonrasında sık sık alevlenme de görülebilir.

Hastalığın tedavisi ile ilgili birçok husus önemli olup tedaviye dair ön plana çıkan hususlar şu şekildedir:

• Tedavi planlaması hangi organın tutulduğu ve tutulma derecesine göre farklılık gösterir.
• Medikal tedavi haricinde meydana gelen çeşitli durumların tedavi edilmesi için cerrahi yöntem tercih edilebilir. Behçet hastalığı ilaç tedavisi yapılsa da damar tutulumlarının devam etmesi halinde cerrahi tedavi ön plana çıkan bir seçenektir.
• Medikal tedavilerde temel amaç, hastalıktan etkilenen organın hasar almasını önlemektir. Bu nedenle Behçet hastalığı ağız yaraları, göz tutulumları gibi durumlarda belirtilerin hafifletilmesini sağlayan tedavi yöntemleri tercih edilir.
• Hastalarda aktif eklem tutulumlarının bulunması, daha çok istirahat halinde olmasını zorunlu kılar. Eğer aktif eklem tutulumları bulunmuyorsa hasta spor yapabilir.
• Genital aftların bulunduğu hastaların cinsel hayatı olumsuz etkilense de hasta gebe kalabilir ve doğum yapabilir.

Behçet hastalığı deri lezyonları, göz tutulumları başta olmak üzere pek çok semptoma neden olabilir. Bu nedenle hastaların farklı uzmanlık dalından hekimler tarafından takip edilmesi oldukça önemlidir. Örneğin cilt problemleri için dermatologlar, otoimmün hastalıklar konusunda uzman romatologlar hastayı takip edebilir. Romatoloji, hastalığın eklemleri etkilemesi durumunda destek alınması gereken uzmanlık alanıdır.

Hastalığın tedavisine yönelik dikkat edilmesi gerekenler yukarıdaki gibidir. Semptomlardan herhangi birinin görülmesi halinde uzman doktor kontrolüne gidilmesi, belirtilerin kontrol altına alınması bakımından önemlidir. Belirtileri gözlemlemeniz halinde Maltepe Üniversitesi Hastanesi uzmanlarından destek alabilir, yaşam kalitenizi etkileyen semptomların azaltılması için gerekli tedavinin uygulanmasını sağlayabilirsiniz.