Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi hangi konularla ilgilenir?
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon tıbbın konusu en geniş alanlarından biridir. Özellikle ilgilendiği hastalıklar:
*Kas iskelet sistemi hastalıkları:
Boyun Ağrıları: Boyun fıtığı, kireçlenme, duruş bozuklukları vs.
Bel Ağrıları: Bel fıtığı, bel kayması, kireçlenme vs.
Omuz Ağrıları: Donuk omuz, tendinit, bursit vs.
Sırt Ağrıları: Kas ağrısı, skolyoz, duruş bozuklukları vs.
Eklem ağrıları: Dirsek, el bileği, kalça, diz ve ayak bileği gibi her türlü eklem hastalıkları
Yumuşak doku hastalıkları: Fibromiyalji, miyofasiyal ağrı sendromu
*Ortopedik Rehabilitasyon:
- Ortopedik girişimler sonrası ( kalça ve diz protezi, menisküs, ön çapraz bağ, omuz gibi bölgelere yapılan ortopedik girişimler sonrası ) Kırıklarda alçı uygulamaları sonrasında
- Tendon, ve sinir kesisi ameliyatları sonrası
- El rehabilitasyonu
*Nörolojik Rehabilitasyon:
- İnme
- Omurilik yaralanması,
- Yüz felci, her türlü sinir yaralanması ve sinir tuzaklanması
- Multiple skleroz,
- Parkinson gibi nörolojik hastalıkların rehabilitasyonu
- Baş dönmesi
*Romatizmal hastalıkların tanı , medikal tedavi ve rehabilitasyonu
Romatoid artrit , ankilozan spondilit ,FMF,Behçet hastalığı, Sedef artriti ,Gut vs.
Fizik Tedavi Nasıl Bir Tedavidir?
- İlaç tedavisinde kimyasal yöntemlerin kullanılması gibi fizik tedavide de fiziksel yöntemler ( elektrik akımı , ses dalgası, manyetik alan, laser, yüzeyel ve derin ısı ) kullanılır. Bu yöntemler daha çok agrı kesici, doku iyileşmesini artırıcı, ödem çözücü ve spazm giderici olarak tedavide yer alan uygulamalardır .Rehabilitasyon uygulamalarında ise fizik tedavi cihazlarıyla uygulanan tedavilere ek olarak her hastaya ve hastalığa özel programlanan egzersiz uygulamaları ile eklem hareketini artırmak,germek ,esnetmek, kuvvetlendirmek, dayanıklılığı artırmak ,denge ve koordinasyonu sağlamak ,duruşu düzeltmek amaçlanır.
- İlaç reçetesi gibi her hastanın tanısına uygun olan ayrı bir tedavi programı hazırlanır.
- Hastanın ihtiyacına göre tedavi süresi ayarlanır. Her seans yaklaşık 1 saat kadardır.
- Hastaya herhangi bir rahatsızlık vermeyen bir uygulama olup, ilaç kullanılamayan pek çok durumda ( yaş nedeniyle, başka hastalıklar nedeniyle birçok ilaç kullanıldığı durumlarda, emzirme dönemi, mide şikâyetleri, kan sulandırıcı ilaç kullanıldığında ) fizik tedavi daha güvenli tedavi yöntemidir.
Fizik Tedavide Kullanılan Cihazlar Nelerdir Ve Ne Şekilde Etkili Olurlar?
Fizik Tedavi uygulamaları sırasında kullanılan cihazlardan bazıları şunlardır:
ULTRASOUND: Ses dalgalarının derin dokularda yarattığı titreşim ve ısı etkisiyle agrı kesici ve doku iyileşmesini artırıcı etki gösterir.
TENS: Ağrı kesici ve spazm çözücü etkisi nedeniyle her türlü eklem ve yumuşak dokuda agrı tedavisinde kullanılan bir tür elektrik akımıdır.
LAZER: Ağrı kesici ve hücre tamirini uyarıcı etkisi ile uygulanan bölgede iyileşmeyi hızlandırır.
VAKUM: Masaj etkisi yanında ağrı kesici ve spazm çözücü etkileri olan ve özellikle bel boyun sırt bölgesi tedavilerinde kullanılan tedavi ajanıdır.
TRAKSİYON: Boyun ve bel fıtığı tedavilerinde aralıklı olarak uygulanan çekme kuvveti ile sıkışan sinirin rahatlatılması, dokuyu besleyen kan akımının artması ve iyileşmenin hızlanması sağlanır.
PARAFİN: Yüzeyel ısı ile oluşan duyusal sinir uçlarında rahatlama ve agrı kesici etkisi nedeniyle el ve ayak tedavilerinde kullanılır
WHİRPOOOL(ÇALKANTILI SU BANYOSU): El ve ayaklarda suyun ısı ve masaj etkisinden faydalanılan agrı kesici ve dolaşım hızlandırıcı bir tedavi uygulamasıdır.
CPM: Diz operasyonlarından sonra erken evrede dizin hareket etmesine yardımcı olan bu cihaz ile olabilecek eklem sertlikleri ve yapışmalar önlenir.
LENFATİK KOMPRESYON CİHAZI: Kol ve ya bacaktaki şiş olan bölgeye aralıklı, basınçlı hava uygulaması yapılarak lenf akışı hızlandırılır ,ödem çözülür.
Tedavi Süresi Ne Kadar Olmalıdır?
Tedavi süresi minimum 10 gün olup hastanın ve hastalığın durumuna göre 15 veya 20 seans olabilir. Ortopedik rehabilitasyonda veya felç tedavilerinde süre çok daha uzun olabilir.
Zararı Var mıdır? Alışkanlık Yapar mı?
Kesinlikle zararlı bir yöntem değildir. Kanser tanısı almış hastalarda , vücutta ciddi bir enfeksiyon varlığında ve gebeliklerin ilk 4 ayında fizik tedavi uygulaması yapılmaz.Bu gibi durumlar dışında güvenle uygulanabilir. Tedaviden fayda gördüğünü kendisi de hisseden hasta şikayetleri yeniden başladığında, ihtiyaç hissettiğinden yeniden başvurur. Ama bu alışkanlık demek değildir. Hastanın tedavinin etkinliğini fark etmesi demektir. Örneğin,artroz (kireçlenme ) kronik bir hastalık olduğundan hasta belirli aralıklarla tedaviye tekrar ihtiyaç duyacaktır.
Tedaviyi Kim Uygular?
Fizik tedavi bir ekip uygulamasıdır. Genel olarak ağrı veya bir kısıtlılık şikayeti ile başvuran hastanın ilk muayenesini yapan fizik tedavi doktoru gereken tetkikleri yaptıktan ve teşhisi koyduktan sonra tedavisini düzenler ve fizyoterapist hazırlanan tedavi programını uygular.
Sonuç Olarak:
Uzun ve sabır isteyen bir tedavi yöntemi olmakla birlikte, yan etkisini olmaması ve uzun vadede çok yüz güldürücü sonuçları olması nedeniyle çağımızın tedavi anlayışına en uygun yöntemdir.