Bronkoskopi

Bronkoskopi işlemi göğüs hastalıkları pratiğinde en temel tanı ve tedavi araçlarından birisidir. Bronkoskopi işlemi, bronkoskop adı verilen yaklaşık 6-7 mm kalınlığında, içinde optik kablolar ve çeşitli ensturmanların geçişine izin veren kanalları barındıran esnek bir boru aracılığı ile yapılır. Bronkoskop, havayollarının incelenmesine olanak veren ve herhangi bir anormallik görüldüğünde gereken işlemlerin yapılmasına olanak veren bir endoskopik sistemdir.

Bronkoskopi neden yapılır?

Bronkoskopi işlemi hem tanı hem tedavi amacı ile yapılmaktadır. Bronkoskopi endikasyonları:

• Kanlı balgam
• Tedaviye rağmen iyileşmeyen kronik öksürük (8 haftadan uzun süren öksürük)
• Ses kısıklığı, nedeni açıklanamayan ses teli felci
• Akciğer görüntülemesinde şüpheli tümör varlığı
• İyileşmeyen akciğer enfeksiyonları
• Solunum yoluna kaçan yabancı cisim varlığında
• Balgam tıkacı varlığında balgam temizliği
• Yanık veya kimyasal maruziyeti sonrası hava yolu hasarının değerlendirilmesi

Bronkoskopi nasıl yapılır?

Bronkoskopi, endoskopi ünitesinde lokal veya genel anestezi altında yapılabilir. Eğer lokal anestezi tercih edilecek ise hastayı sakinleştirmek ve rahatlatmak amacı ile ilaç verilebilir. Buruna ve buruna lokal anestezik etkili bir ilaç sıkılarak üst havayollarının uyuşması sağlanır. Bu lokal anestezik maddeleri kullanmaktaki amaç öksürük refleksini bastırarak işlemin kolay yapılmasını sağlamaktır. Akciğerlerin içinde ağrı duyusunu algılayacak reseptörler olmadığından akciğerin içinde yapılan işlemlerde ağrı duyusu hissedilmez. Bronkoskopi işlemi yapılırken, bronkoskop burun deliğinden ya da ağız içinden nefes borusuna doğru ilerletilir. Bu esnada bronkoskopun ucundaki kamera ile burun içi, ses telleri, havayolları görülerek değerlendirilir. Eğer görüntüleme sırasında anormal bir bulgu ile karşılaşılır ise bu bölgeden biyopsi yapılabilir ya da bronş yıkaması yapılarak yıkama suyundan örnek alınır(bronş lavajı). Alınan bu örnekler inceleme amacı ile laboratuvara gönderilir. İşlem sırasında hasta monitöre bağlanarak nabız, kan basıncı, oksijen satürasyonu yakın olarak takip edilir. Genel anestezi altındaki işlemler tercihen ameliyathane koşullarında planlanır. İşlem riski yüksek olan, kanama riski yüksek olan hastalarda, bazı tedavi uygulamalarında (stent yerleştirilmesi vb) öncelikle tercih edilir.

Bronkoskopi işlemi ne kadar sürer?

Bronkoskopi işleminin kendisi yaklaşık 20-30 dakika civarı sürer. İşlem öncesi hazırlık ve işlem sonrası takip ile yaklaşık olarak 3 saat boyunca hastanede kalmak gerekebilir.

Bronkoskopi işlemi riskli mi?

Bronkoskopi işlemi genel anlamda güvenli bir işlemdir. İşlem öncesi uygun hasta değerlendirmesi, hasta güvenliğinin gözetilmesi ile riskler minimuma indirilir. İşlem sırasında en sık görülen komplikasyon kanamadır ve genellikle basit müdahaleler ile kontrol altına alınabilir. Özellikle kan sulandırıcı kullanımını gerektiren kronik hastalığı olan hastalar primer takip eden hekimleri ile birlikte değerlendirilir ve bronkoskopi planı buna göre yapılarak komplikasyonlar minimuma indirilir. Yapılacak işleme göre ve hastanın durumuna göre oluşabilecek riskler hakkında doktorunuz size detaylı bilgiyi verecektir.

Bronkoskopi öncesinde dikkat edilmesi gerekenler:

Bronkoskopi öncesinde 6-8 saatlik bir açlık ve susuzluk gerekmektedir. Kan sulandırıcı kullanan hastalarda bu ilaçlar işlemden birkaç gün öncesinde kesilebilir (bu ilacı kullanmasına neden olan hastalığı takip eden hekime danışılarak).

Bronkoskopi sonrasında dikkat edilmesi gerekenler:

Bronkoskopi işleminden sonra boğaza sıkılan lokal anestezik maddenin etkisi nedeni ile 2 saat yemek yenilmemeli ve su içilmemelidir. İşlemden sonra gün içinde azalan azalan az miktarda balgama bulaş şeklinde kanama, öksürük, ses kısıklığı, ateş yüksekliği görülebilir. Bu semptomlar artarak devam eder yada 1 günden uzun sürer ise ya da göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi semptomlar eklenirse mutlaka doktora başvurulmalıdır.