Reflü Nedir? Reflü Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
- 10 December 2023
- Maltepe Hospital
- General Surgery
Yaygın olarak görülen bir sağlık sorunu olan reflü, ağza acı ya da ekşi bir tat gelmesi ile karakterize edilir. Beslenme alışkanlıklarının değişmesi ve obezitenin yaygınlaşması gibi yaşam tarzı değişiklikleri nedeniyle ortaya çıkan bu hastalık, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Semptomları kişiden kişiye farklılık gösterebilen hastalıkta yaşam tarzının değiştirilmesi ve çeşitli tedavi yöntemlerin uygulanması, reflü semptomlarının azalmasını sağlayabilir. Peki ama reflünün belirtileri nelerdir, teşhisi ve tedavisi nasıl yapılır?
Reflü Belirtileri Nelerdir?
Reflü belirtisi son derece fazla olmakla birlikte sıklıkla karşılaşılan semptomlar şu şekildedir:
- Yutma güçlüğü
- Göğüste ağrılı yanma hissinin oluşması
- Boğaz ağrısı ve ses kısıklığı
- Geceleri kötüleşebilen mide ekşimesi
- Şişkinlik
- Bulantı
- Kusma
- Hıçkırık
- Geğirme
- Yemeğin boğaza takıldığı hissi
Reflü belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebildiği için farklı semptomların ortaya çıkması da mümkündür. Bunun yanı sıra mide içeriğinin yemek borusuna çarpması ile bölgedeki sinirlerin tahrip olduğu da gözlemlenir. Bu tahribat boğaz, kalp ya da göğüste farklı şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Reflü Neden Olur? Hangi Durumlar Reflüyü Tetikler?
Hastalıkta temel olarak yemek borusu oldukça uzun bir süre mide asidik içeriği ile temas eder. Bu durum, ilerleyen zamanlarda yemek borusunda hasara neden olur. Meydana gelen hasar, yanma hissinin oluşmasının temel sebeplerindendir. Reflü hastalığı nedenleri farklılık gösterebilir. Genellikle kızartılmış besinler, asitli meyveler, baharatlı yiyecekler; hastalığın gelişmesine sebep olur. Bunun yanı sıra alkol ve sigara kullanımı da yemek borusundaki tahribatın tetikleyicilerindendir. Fakat bebekler ile çocuklar ve hamilelerde hastalığın gelişiminde farklı nedenler ortaya çıkabilir.
Bebeklerde ve Çocuklarda Reflü
Bebeklerde reflü, besinlerin bebeğin midesinden geri dönmesiyle birlikte ortaya çıkar. Sağlıklı bebeklerde günde birkaç kere hastalığın geliştiği gözlemlenebilir. Bu durum son derece olağandır. Fakat 18 aydan sonra bebekte hastalığın görünmesi beklenmedik bir durumdur. Bu nedenle özellikle bu tür durumlarda uzman doktora danışmak faydalı olacaktır. Mideden yemek borusuna ince bağırsak, mide asidi veya pankreas içeriğinin kaçması durumunda çocuklarda reflü görülebilir. Çocuk ve gençlerde çoğunlukla birkaç ay süresince ve haftada 2 defadan fazla olacak şekilde hastalığın görülmesi mümkündür.
Hamilelikte Reflü
Hamilelikte de hastalığın gelişimi gözlemlenebilir. Mide asidi kaynaklı hazımsızlık veya mide ekşimesi olağan bir durumdur. Bebeğin mideye baskı yapması hastalığa neden olabildiği gibi hormonal değişiklikler de bu hastalığın nedenleri arasında yer alabilir. Gebelik süresince beslenmesine dikkat eden kadınlar, mide ekşimesini hafifleterek çok daha rahat bir hamilelik süreci geçirebilir.
Reflü Teşhisi Nasıl Konulur?
Mide reflü belirtileri, tanının konulmasına destek olur. Bu nedenle sıklıkla karşılaşılan semptomlardan herhangi birinin ortaya çıkması durumunda uzman doktora başvurulmalıdır. Çeşitli semptomlarla karakterize edilen hastalıkta herhangi bir belirtinin görülmediği durumlar da mevcuttur. Tanı için ilk olarak doktor, hasta şikayetlerini dinler. Herhangi bir şikayetin olmadığı durumlarda ise gastroskopi ile mide kapağı detaylı bir şekilde incelenir. Yapılan inceleme ile birlikte yemek borusunda hasar ve mide fıtığı analiz edilir. Gastroskopinin yanı sıra teşhis için pHmetre olarak da bilinen ve yemek borusuna kaçan asit miktarını ölçmek için kullanılan bir yöntem tercih edilir. Yemek borusunda hastalığa neden olabilen farklı bir sorun olup olmadığını teşhis etmek amacıyla manometre uygulaması da kullanılır. Bu tür testlerin uygulanması ile hastalığın teşhisi konularak tedavi aşamasına geçilir.
Reflü Tedavisi Nasıl Olur?
Reflü tedavisi için ilk olarak hastada görülen semptomların incelenmesi gerekir. Çünkü semptomların şiddeti ve sayısı her hastada farklılık gösterebilir. Hastalığın tedavi edilebilmesi için ilk olarak hastanın yaşam tarzında birtakım değişiklikler yapması gerekir. Özellikle hastalığı tetikleyen besin ögelerinden uzak durulması son derece önemlidir. Bunun yanı sıra yemek yedikten sonra uzanmak, öğünlerde çok fazla yemek yemek reflünün artmasına neden olabilir. Bu nedenle sık ve az yemek yemek reflüsü bulunan hastaların dikkat etmesi gereken hususlar arasında yer alır. Ayrıca doktor tarafından önerilen ve mide ile yemek borusunun düzenli çalışmasını sağlayan ilaçlar belirlenen dozda ve sürede kullanılmalıdır. İlerlemiş reflü belirtileri görülen hastalarda yaşam tarzı değişikliği tek başına yeterli bir çözüm olmayabilir. Bu tür durumlarda cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Genellikle mide fıtığı gibi anatomik sorunlar nedeniyle oluşan hastalıkta ameliyat gerekli olur.
Reflüden Korunmak İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
Reflüsü bulunan hastaların hastalıktan korunmak için dikkat etmesi gereken birçok husus bulunur. Bu hususlar genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Asitli içecekler ve alkol tüketiminden uzak durun.
- Çikolata, sarımsak, soğan gibi mideye iyi gelmeyebilecek besinler tüketmemeye çalışın.
- Aspirin veya ağrı kesici ilaçların kullanımını azaltın.
- Yaşam tarzınızda çeşitli değişiklikler yapın.
- Az porsiyonlar ile sık sık yemek yiyin. Midenizi çok fazla doldurmaktan kaçının.
- Kilo fazlalığınız bulunuyorsa kilo vermeye çalışın.
- Uzun süre aç kalmayın. Uzun süreli açlıklardan sonra büyük porsiyonlar ile yemek yemekten kaçının.
- Yatak başlığını 30-45 cm olacak şekilde yükseltin.
- Beli sıkan kıyafetleri giymekten kaçının.
- Yemek sonrasında karın basıncını arttıracak hareketlerden uzak durun.
- Akşam yatar pozisyona geçmeden önce midenizin dolu olmadığından emin olun.
Belirtilen hususların her biri, hastalığın tetiklenmesine neden olabilir. Daha kaliteli bir yaşam için bu hususlara dikkat etmeniz son derece önemlidir.
Reflü Hastaları Nasıl Beslenmelidir?
Hastalık görülen hastaların mide asidini tetikleyen gıdalardan uzak durması oldukça önemlidir. Bu tür gıdalar midedeki asit oranını arttığı için reflü boğaz yanması, midede ekşime gibi belirtilere neden olabilir. Doktorlar tarafından hastalarına verilen reflü yemek listesi, çok daha sağlıklı bir yaşantı için önemlidir. Yemek listesinde bulunan gıda ürünleriyle ilgili şu şekilde bir sıralama yapmak olanaklıdır:
- Yüksek lifli gıdalar tüketin. Bu tür gıdalar, tokluk hissi sağlar. Böylelikle fazla yemek yemekten kaynaklanan mide ekşimesini minimalize eder.
- Su içeren besinler tüketmeye özen gösterin. Bu tür gıdaların mide asidini azalttığı bilinir.
- Düşük yağlı proteinler, meyve ve sebzeler tüketilebilir. Fakat asit oranı yüksek meyve ile sebzelerin tüketilmesi de hastalığın tetiklenmesine neden olabilir. Brokoli, muz, elma, fasulye, havuç; tüketimi mümkün olan gıdalar arasında yer alır.
Mide asidine neden olan gıdaların tüketimi, şikayetlerin artmasına sebebiyet verebilir. Bu nedenle mideyi yormayacak gıdalar tüketilmelidir. Yaşam tarzında değişiklik ve doğru beslenme, hastalığın semptomlarının azalmasına katkı sağlayabilir.
Reflü Hastaları Hangi Besinlerden Uzak Durmalıdır?
Reflü yasak listesi, hastalarının şikayetlerinin artmasına neden olacak gıdaları içerisinde barındırır. Bu nedenle bu tür gıdaların tüketimi önerilmez. Hastalığı bulunan hastalar yağlı yiyeceklerden uzak durmalıdır. Çünkü bu tür yiyeceklerin sindirilebilmesi için daha fazla sindirim enzimi salgılanır. Kaymak, margarin, krema, tereyağı gibi yiyecekler; bu hastalıktaki belirtilerin şiddetlenmesine neden olabilir. Sarımsak, soğan, salça, domates, ekşili yiyecekler de yasak listesinde yer alır. Reflünün tetiklenmemesi için baharat kullanımı da sınırlandırılmalıdır. Bunun yanı sıra gazlı içecek tüketimi sonlandırılmalıdır. Mide asidini arttıran içeceklerin tamamı, reflüdeki şikayetlerin artmasına neden olabilir. Belirtilen gıda ürünlerinden uzaklaşılması, düzenli olarak egzersiz yapılması ve yaşam tarzında çeşitli değişiklikler gerçekleştirilmesi; reflüsü bulunan kişilerin çok daha konforlu bir şekilde yaşamasına katkıda bulunacaktır.