İshale Ne İyi Gelir? İshal Belirtileri ve Tedavisi
- 26 December 2023
- Maltepe Hospital
- Internal Medicine
İshal (Diyare) Nedir?
İshal ya da diyare, gün içinde olağandan daha fazla ve sulu bir şekilde dışkılama olarak tanımlanabilir. Genellikle kısa sürede geçen hastalık, farklı sağlık sorunlarının semptomları arasında da yer alabilir. Ayrıca kronik, yani uzun süreli olabilir. Bu nedenle bebeklerde ve yetişkinlerde ishal görülmesi durumunda doktor kontrolüne gidilmesi faydalı olacaktır. Doktor tarafından gerçekleştirilen kontroller sayesinde hastalığın nedeni belirlenerek uygun tedavi yöntemleri gerçekleştirilebilir. Peki ama hastalığın nedenleri nelerdir, hangi tedavi yöntemleri uygulanır?
İshal Neden Olur?
Diyare nedenleri genellikle farklılık gösterir. İshal nedenleri arasında bağırsaklarda olacak şekilde sindirim sistemindeki su emiliminin azalması ve su salınımının artması, diyarenin oluşmasına sebebiyet verebilir. Hastalığın nedenleri farklılık göstermekle birlikte genel olarak nedenler şu şekilde sıralanabilir:
- Çeşitli virüs ve bakteriler ile parazitler
- Yapay tatlandırıcılar
- Çölyak hastalığı
- Rotavirüs
- Çeşitli antibiyotikler
- Laktoz içeren süt ve süt ürünleri
- İnce bağırsakta aşırı bakteri üretimi
Bu ve bunun gibi nedenlerin her biri, su gibi ishal nedenleri arasında yer alır. Özellikle çocuklarda görülen diyare, çocukların sağlığını olumsuz etkileyebileceği için
çocuk sağlığı ve hastalıkları
uzmanından destek alabilirsiniz.
İshalin Belirtileri ve Teşhisi Nasıldır?
Diyare hem çocuklar hem de yetişkinlerde görülebilen sağlık sorunlarından bir tanesidir. Bu nedenle bebeklerde ishal ve yetişkinlerde belirtiler farklılık gösterebilir. Hastalığın sıklıkla görülen semptomları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Dışkılama sıklığında artış meydana gelmesi
- Sulu dışkı yapma
- Karın ağrısı
- Kusma
- Sümüksü ya da kanla karışık dışkı
- Dışkı miktarının artış göstermesi
- Huzursuzluk
- Karın ağrısı
Karın ağrısı ve ishal arasında bağlantı bulunduğundan genellikle diyare görülen kişilerde karın ağrısı da ortaya çıkar. Bu ve bunun gibi semptomların görülmesi durumunda doktora başvurmak son derece önemlidir.
İshal kesici yöntemlerin uygulanabilmesi için ilk olarak hastalığın teşhis edilmesi gerekir. Diyarenin teşhis edilebilmesi için ilk olarak doktor tarafından fiziki muayene gerçekleştirilir. Ayrıca hastada görülen semptomlar incelenir. Hastanın halihazırda kullandığı ilaç bulunuyorsa hastanın kullandığı ilaçlar sorulur. Yapılan teşhis uygulamaları yeterli değilse eğer doktor tarafından farklı testler de önerilebilir.
Parazitlerin varlığının tespit edilebilmesi için gaita (dışkı) testi, kan sayımı testi ve kolonoskopi uygulanabilir. Yapılan testler, hastada diyareye neden olan hususlar belirlenir. Hastalığın teşhis edilmesi sonrasında tedavi aşamasına geçilebilir.
İshal Türleri Nelerdir?
Diyare kısa süreliğine ortaya çıkabileceği gibi geçmeyen ishal de olanaklıdır. Durumun sürekliliği ve şiddeti, diyarenin türünü değiştirebilir. Bu nedenle diyare genel olarak akut ve kronik olmak üzere iki farklı kategori üzerinden değerlendirilebilir. Akut diyare çoğunlukla en fazla 2 gün sürer. Kendiliğinden geçme ihtimali yüksek olduğundan akut diyarede herhangi bir tedaviye gereksinim duyulmayabilir. Bununla birlikte kronik diyare dört haftadan fazla sürer ve tekrarlar. Kişinin yaşantısını olumsuz bir şekilde etkileyeceği için kronik diyarede tedavi gerekli olabilir. Bu nedenle kronik diyare belirtilerinin görülmesi durumunda doktor kontrolüne gidilmesi son derece önemlidir.
İshal Hastalık Belirtisi Olabilir mi?
Bazı hastalıkların semptomu ishal olabilir. Bu nedenle diyare bazı hastalıkların belirtisi olarak değerlendirilebilir. Genellikle sindirim sistemi sorunlarında diyare ortaya çıkar. Bunun yanı sıra ağır metal zehirlenmeleri gibi sağlık sorunlarında da diyare bir semptom olabilir. Diyarenin herhangi bir hastalığın belirtisi olup olmadığının anlaşılabilmesi için gerekli testlerin ve tanı uygulamalarının yapılması gerekir. Böylelikle bu konuda çok daha net veriler elde edilebilir.
İshal Nasıl Tedavi Edilir?
Diyarenin tedavi yöntemleri, bebeklerde ve yetişkinlerde farklılık gösterebilir. Ateşsiz kusmasız ishal ve farklı belirtiler eşliğinde kendisini belli eden diyarede doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanımı gerçekleştirilmemelidir. Bu durum özellikle bebeklerde son derece önemlidir. Küçük çocuklarda genellikle diyare kusma ile birlikte kendisini belli eder. Kusma, su kayıplarına yol açabilir. Özellikle bağırsak enfeksiyonu gibi durumlarda yeterli su tüketimi son derece önemlidir. Bu nedenle sıvı tüketimine ağırlık verilmelidir.
Bebeklerde diyarenin görülmesi durumunda sıvı tüketiminin yanı sıra bebeklerin sağlıklı bir şekilde beslenmesi de gerekir. Yağsız çorba ve pirinç suyuyla seyreltilen sütle hazırlanmış muhallebi gibi gıda ürünleri, bebeğin kaybettiği kaloriyi almasını sağlayacaktır.
İshal Tedavisi ve İlaçlar
Ciddi bir şekilde seyreden diyarede ise tıbbi müdahale son derece önemlidir. Bu gibi durumlarda damardan sıvı verilmesi gerekebilir. Ayrıca bakteriyel kökenli ishalde ishal ilacı gerekli olabilir. Dolayısıyla doktor kontrolü doğru tedavi için oldukça önemlidir.
Kronik İshal Durumları ve Tedavi Seçenekleri
Kronik seyreden diyare durumlarında farklı tedavi yöntemlerinin tercih edilmesi gerekli olabilir. İshal süresi, hastalığın kronik olup olmadığının anlaşılmasını sağlar. Bu nedenle ilk olarak hastalığın ne kadar sürdüğünün tespit edilmesi gerekir. Kronik bir şekilde gelişen diyare durumunda bağırsak hareketlerini düzenleyici ilaçlar gerekli olabilir. Bu tür ilaçlar doktor tavsiyesi olmadan kullanılamaz.
Diyare nedenleri farklılık gösterebildiği için altta yatan nedenler belirlendikten sonra ilgili hastalıklara yönelik tedavi yöntemleri geliştirilebilir. Diyare önleyici ilaçlardan bazıları enfeksiyon hastalığına bağlı gelişen diyare durumlarında sorunun kötüleşmesine neden olabilir. Bu nedenle diyarenin nedenleri iyi bir şekilde aydınlatılmalı ve sorunun giderilmesi için geliştirilen tedavi yöntemleri kullanılmalıdır.
İshale Ne İyi Gelir?
İshale iyi gelen şeyler son derece fazladır. Bunlar genel hatlarıyla aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Bol miktarda sıvı tüketiniz. Kaybettiğiniz sıvıyı bu şekilde vücudunuza geri alabilirsiniz.
- Probiyotik takviyeler alınız. Probiyotikler, diyarenin iyileşmesine olumlu etkide bulunabilir. Bu nedenle bu tür takviyeler kendinizi çok daha iyi hissetmenizi sağlayabilir.
- İyi pişmiş fasulye başta olmak üzere çeşitli sebzeleri tüketerek kalori alımını destekleyebilirsiniz.
- Et suyu çorbaları ve tuzlu kraker gibi yiyecekler, ishale iyi gelen yiyecekler arasında yer alır.
Bu ve bunun gibi hususları ön planda tutarak diyarenin giderilmesini sağlayabilirsiniz.
İshale İyi Gelen Besinler ve İçecekler
Bazı besinler diyarenin giderilmesini sağlar. Diyareye iyi gelen besinler ve içecekler şu şekilde özetlenebilir:
- Et suyu çorbaları
- Haşlanmış patates başta olmak üzere hafif gıdalar
- Elma püresi, muz ve beyaz ekmek gibi lif oranı düşük gıda ürünleri
- Tuzlu kraker
- Balık, yoğurt ve yumurta başta olmak üzere hem protein hem de potasyum bakımından zengin olan yiyecekler
Belirtilen yiyecek ve içeceklerin her biri, ishalin giderilmesini sağlayabilir. Bu nedenle bir süre çok daha hafif bir şekilde beslenmeniz faydalı olacaktır.
İshalin Önlenmesi ve Su Kaybının Önlenmesi
Diyare sırasında kişi oldukça fazla su kaybeder. Su kaybı, farklı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle özellikle bu süreçte su tüketimini arttırmanız son derece önemlidir. Hijyen kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalmanız, diyarenin önlenmesi açısından önemli bir husustur. Bu nedenle ellerinizi sık sık ve doğru bir şekilde yıkamalısınız. Öte yandan gıdaları pişirmeden önce titiz bir şekilde yıkamalı ve iyi pişirmelisiniz. Böylelikle gıda kaynaklı diyarenin oluşmasını engelleyebilirsiniz.
İshali Önleyen Doğal Çözümler
İshal yapan yiyecekler, diyarenin oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle diyareye neden olan acı biber, baharatlı besinler, soğan ve sarımsak gibi yiyecekleri daha az tüketebilirsiniz. Eğer evde tedavi uygulamanıza rağmen ishal geçmiyorsa doktora başvurmanız gerekecektir. Doğrudan tehlikeli ishal rengi bulunmamakta olup diyarenin semptomlarını fark etmeniz durumunda
doktorlarımız
listesinde yer alan doktorlardan uygun olanlarından randevu alabilirsiniz.