İltihaplı Bağırsak Hastalıklarında Tedaviye Destek Yaklaşımlar

Beslenme ve Diyet

  Remisyonda hastalarda    8-10 bardak su Yüksek lifli karbonhidratlar (yulaf kepeği, arpa) Yağsız et, balık, yumurta, fındık, kümes hayvanları ve soya gibi proteinler Omega-3 yağ asitleri, zeytinyağı ve kanola yağı gibi sağlıklı yağlar Kabuksuz, çekirdeksiz, koyu renkli meyve ve sebzeler tüketebilirler   Aktif Hastalık döneminde:   Geçmişte sorunlara neden olan gıdalar Kuru fasulye, baklagiller gibi yüksek lifli gıdalar Fındık, tohum ve patlamış mısır Yüksek yağlı yiyecekler Kafein ve alkol Baharatlı yiyecekler Çiğ meyve ve sebzeler den uzak durulmalı Ülseratif Kolit ve Crohn inflamatuar bağrısak hastalıkları genel olarak dokunmayan mevsim  meyve ve sebzeleri tüketilmesi önerilmektedir. Kuru fasuye,bulgur,baklagillerin gaz yapıcı etkisi fazla olduğundan dikkat edilmeli, Hazır paketli süt  ve hazır süt ürünlerinden ( hazır sütlaç, kremalı yaş pasta gibi) uzak durulmalı(Peynir tüketilebilir),  Hazır dondurulmuş ve işlenmiş gıdalar(Pizza,patetes vs) tüketilmemelidir.Özellikle sağlık ve hijyen konusunda şüpheli olan  yerlerden lahmacun,çiğ köfte,tavuk döner  yenmemelidir.

Probiyotik ve Prebiyotik Takviyeler

Probiyotik takviyeler özellikle Bifidobacterium Infantis ve Lactobacillus Plantarum gibi içerikli olmalı. Prebiyotik takviyeler, lifli gıdalar , takviye olarak Xylooligosakkarid gibi bitkisel prebiyotik sakkaridler alınmalı.

Stres Yönetimi ve Psikososyal Destek

Psikolojik stres ve uyku bozukluğu  İBH tanısı alan bireyler üzerinde zararlı bir etkiye sahiptir. psikolojik stres etkenleri, majör depresif bozukluğu olan hastalarda kontrol grubuna göre önemli ölçüde daha yüksek olduğundan ve altı haftalık anti-depresif tedaviden sonra inflamatuar belirteçlerin seviyeleri belirgin şekilde azaldığından, inflamatuar belirteçlerin artmasında rol oynar. Her inflamatuvar hastası muhakkak  profesyo nel psikososyal destek almalı, tedavi yanıtını ve nüksü belirleyen en önemli faktör  “Psikososyal stres “ tir. Uyku problemi olanlar gerekirse destek tedavisi  almalı. Bilişsel davranış terapi, Bağırsaklara Yönelik Hipnoterapi, Farkındalık Temelli Terapi,Nefes Egzersizleri ,Elektrikli Akupunktur,Hiperbarik oksijen tedavlleri destek amaçlı alınabilir.

Egzersiz ve Fiziksel Aktivite

 İnflamatuvar bağırsak hastalığı olan hastalar sıklıkla semptomların tam olarak çözülememesinden dolayı hayal kırıklığına uğrar ve alternatif veya tamamlayıcı tedavi biçimleri ararlar. Hastalar genellikle semptomlarını iyileştirebilecek veya iyileşme dönemlerini sürdürmelerine yardımcı olabilecek değiştirilebilir  faktörler ararlar. Bazı veriler fiziksel aktivitenin İBH gelişiminde koruyucu bir rol oynadığını desteklemektedir. Daha da önemlisi, hafif ila orta derecede IBD aktivitesi olan hastalarda yapılan egzersiz çalışmaları, hastalık veya semptomların alevlenmesi tehlikesini göstermemektedir. Egzersizin bağışıklık tepkisi üzerinde teorik faydaları vardır ve mevcut sınırlı veriler, egzersizin İBH hastalarında hastalık aktivitesini, yaşam kalitesini, kemik mineral yoğunluğunu ve yorgunluk düzeylerini iyileştirebileceğini göstermektedir. Genel olarak egzersiz İBH hastalarında güvenli ve muhtemelen faydalıdır. Genede İnflamatuavar bağırsak hastalığı olan hastalar aktif hastalık döneminde ağır egzersiz ve ağır fiziksel aktivitelerden uzak durmalı, remsiyonda olan durumlarda da egzsersiz ve fiziksel aktivitler yapabilirler.

Anti-enflamatuar Bitkisel Destekler

Curcumin etkinliği ispatlanan bir bitkisel destektir, İnflamatuvar hastalığı olanlar kullanabilir. Bifidobacterium Infantis içerikli Probiyotik-Prebiyotik –Postbiyotik kombinasyonlar destek  olarak kullanılabilir.

İlaç Tedavilerine Destekleyici Yaklaşımlar

Özellikle immün modulatör , biyolojik iğne  tedavisi alan  , inflamatuvar bağırsak hastalığı olanlar da halsizlik,yorgunluk,cilt döküntüleri, saç dökülmeleri yoğun olması nedneiyle kan ve demir seviyeleri muhakkak kontrol edilmeli ve gerekirse destek alınmalı. Gene Bifidobacterium Infantis içerikli Probiyotik-Prebiyotik –Postbiyotik kombinasyonlar  bağışıklık düzenleyici destek tedavi  olarak kullanılabilir.

Besin Takviyeleri ve Vitamin Destekleri

Crohn veya ülseratif kolit hastalarında , özellikle beslenme yetersizliği riski  varsa  vitamin ve mineral takviyeleri önerilebilir. Eksiklikler, vücudunuzun belirli vitamin ve mineralleri emme yeteneğini etkileyebilen bazı ilaçlar, ameliyatlar veya IBD'den kaynaklanan aktif inflamasyondan kaynaklanabilir. IBD'li hasta için , vitamin ve mineral içeren gıdalar açısından zengin, sağlıklı bir diyet yemek önerilebilir.Özellikle Curcumin ve omega-3 desteği alınabilir.Probiyotik-prebiotikler bağırsak dengesi için kullanılabilir. Özellikle mevsim sebze,meyve ve yiyecekleri tüketilmeli, hazır yemek ve gıdalardan, hazır yoğurt ve sütten uzak durulmalı.Hafif-orta-şiddetli İnflamatuvar hastalığı olanlar da bağırsak sistemi bozuk olduğundan  vitamin desteği işe yaramayacaktır.Remisyonda ve iyileşmiş olan hastalarda B12,D3 vitamini, Demir desteği hastanın klinik bulgusuna göre verilebilir.